Nieuwsgaring is niet gratis. Journalisten zijn traditioneel te weinig bezig geweest met de zakelijke kant van hun vak. Zodat de gewone man al binnen tien jaar na de introductie van internet dacht dat nieuws gratis was en massaal zijn abonnementen op publieke media de deur uit deed. Aldus Bob van ’t Klooster, initiatiefnemer van Nieuwspost, de eerste Nederlandse website die zich bezighoudt met ‘crowdfunding’, private massafinanciering, voor journalistiek in Nederland.
Ben je VVOJ-lid? Log in en praat mee over dit onderwerp op deze website. Reacties zijn uitsluitend zichtbaar voor leden.
door Rachel Levy
Het concept werkt als volgt: de journalist maakt op de website bekend wat zijn journalistieke idee is en voegt een vrij gedetailleerde begroting eraan toe.
Die begroting is bescheiden – maximaal enkele duizenden euro’s – en beperkt zich uitsluitend tot de kosten die gemaakt moeten worden om het project te realiseren. Arbeidsloon staat niet op de begroting.
Bezoekers aan de website van Nieuwspost kunnen vervolgens intekenen op een project waar zij vertrouwen in hebben. Dat kan al vanaf zeer kleine bedragen (5 euro). Nieuwspost houdt bij hoe het staat met de financiering – hoeveel er al gedekt is en hoeveel geld er nog nodig is.
De journalist in kwestie houdt op zijn beurt zijn investeerders op de hoogte over de vorderingen van zijn project. Wie wil, maakt bovendien gebruik van de mogelijkheid om investeerders te laten meedenken en suggesties te geven.
Inmiddels telt Nieuwspost, vier maanden nadat de website de lucht in ging, vijf projecten, waarvan er eentje zelfs overtekend is (103 procent op 26 april).
Maar ‘verkoopt’ Van ’t Klooster de journalistiek niet te goedkoop met mini-investeerders vanaf 5 euro en een begroting waarin het arbeidsloon ontbreekt?
‘Nee hoor,’ zegt de initiatiefnemer van Nieuwspost.
‘Private massafinanciering voor journalistieke producties is een nieuw fenomeen in Nederland. Het idee moet inburgeren in de samenleving. Je kunt dan niet meteen grote bedragen gaan vragen. Het idee moet post vatten dat je zelf moet bijdragen aan je eigen nieuwsgaring.’
‘Nieuwspost gaat ten eerste om bewustwording, zowel bij journalisten als bij het grote publiek.’
‘Journalisten hielden zich in het verleden nooit bezig met de commerciële kant van hun beroep. Ze trokken een strakke scheiding tussen de redactionele en de commerciële kant van de krant, televisie en de radio. Met dat laatste wilden ze niets te maken hebben.’
Het was ook niet nodig, voegt Van ’t Klooster eraan toe, want ‘advertentie- en abonnementsinkomsten dekten de kosten.’
Omdat journalisten zich zelf nauwelijks bezighielden met het feit dat nieuwsgaring gewoon tijd en dus geld kosten, brachten zij die boodschap ook nooit over aan het grote publiek.
‘Dat had enorme gevolgen zodra internet opkwam,’ stelt Van ’t Klooster. ‘Iedereen dacht dat nieuws gratis was. Er werd geen reeële waarde toegekend aan journalistiek. Dat is wat ik ten eerste met Nieuwspost wil veranderen.’
Van ’t Klooster hoopt dit jaar zo’n 25 projecten gefinancierd te krijgen met Nieuwspost – dat wordt gesteund door de Stichting Democratie en Media (die tevens de VVOJ sponsort, red). In 2012 wil hij ‘tussen de 50 en 70 projecten binnenhalen’.
De reacties die hij krijgt van collega’s zijn gemengd.
‘Vooral jongere journalisten – tot 35 jaar – zijn erg enthousiast. Natuurlijk zijn er wel sceptici, mensen die zich afvragen of het allemaal haalbaar is. Anderen vragen weer of je als journalist geen risico loopt je onderwerp ‘weg te geven’ aan een ander wanneer je het op Nieuwspost presenteert.’
‘In principe kan dit altijd gebeuren, maar persoonlijk acht ik het risico vrij klein. Ik denk dat de meerderheid van de journalisten liever aan eigen projecten werkt dan ideeën van anderen steelt. Bovendien denk ik dat ieder project staat of valt met de persoonlijke inzet en het uiteindelijke resultaat – niet zozeer met de globale opzet die je als journalist op Nieuwspost publiceert.’
Links:
Bob van ‘t Klooster op LinkedIn
Bob van ‘t Klooster op Twitter
Gemaaid gras, bedrijf Bob van ‘t Klooster
