De vier expert talks van deze conferentie op een rijtje.
Wicher F. Schönau – Vastgoedmissers
De Haagse tramtunnel, de Museumparkgarage (‘Blunderput’) in Rotterdam, de Amsterdamse Noord/Zuidlijn: grote overheidprojecten ontwikkelen zich vaak letterlijk en figuurlijk tot een bodemloze put. Wicher Schönau, adviseur bij Twynstra Gudde en lid van Rekenkamer van de gemeente Den Haag doet regelmatig onderzoek naar vastgelopen publieke projecten.
Aan de hand van de casus Roc Leiden – de mbo-school die ten onderging door een ingewikkelde vastgoeddeal – vertelt hij waar je op moet letten als je een reconstructie maakt van zo’n drama, maar ook hoe je zo’n vastgoedblunder eerder op het spoor kunt komen. Welke risico’s nemen bestuurders en waarom doen ze dat? En hoe krijg je informatie boven tafel op het moment dat er besloten wordt over een groot project?
Alex Brenninkmeijer – Wie controleert Europa?
Alex Brenninkmeijer, die wij allemaal nog kennen als Ombudsman, is alweer bijna twee jaar lid van de Europese Rekenkamer. Nico Haasboek gaat met hem in gesprek over het controleren van de macht in Brussel.
De maatschappij verwacht van de Nederlandse politie naast het oplossen van misdaden vooral meer veiligheid. Dat kan de politie alleen als de samenleving meedoet, betoogt Weert Schenk (1953). Binnen de VDV-beweging bij de Nationale Politie (een nieuwe richting in de opsporing, , mede-opgericht door Schenk) dringt de oud-journalist er in het korps op aan om de banden met de buitenwereld aan te halen. Wat betekent dit voor journalisten? Ontstaat er meer ruimte voor gesprekken met ‘echte’ politiemensen? Kunnen journalisten en rechercheurs iets leren van elkaars onderzoekstechnieken? Hoe effectief zijn opsporingsmiddelen in veiligheidskwesties? Kunnen media hun controlerende taak combineren met het belang dat hun lezers/kijkers hechten aan veiligheid?
Ben Van Rompuy zal het hebben over ‘Clandestiene geldstromen in het voetbal’. Hij besteed natuurlijk aandacht aan het bekende fenomeen van de gokgerelateerde matchfixing, maar ook aan het Third Party Ownership (TPO) en allerlei vormen van verborgen staatssteun. Drie thema’s zijn het, waarin de onderzoeksjournalistiek al een belangrijke rol heeft gespeeld en volgens Van Rompuy nog te spelen heeft.
Het fenomeen van de gokgerelateerde matchfixing; dat behoeft geen toelichting.
Nu het verbod op TPO er is, wordt via allerlei constructies geprobeerd alsnog winst te halen uit transfers via deals met investeerders. Diepgravend onderzoek van journalisten is vrijwel de enige manier om clandestiene praktijken aan het licht te brengen.
Begin 2016 komt de Europese Commissie met lang verwachte beslissingen in enkele (Nederlandse en Spaanse) voetbaldossiers over verborgen vormen van subsidie. Ook hier kan de journalistiek een belangrijke watchdog zijn. Met name bij het ontrafelen van de financiering van stadions, fiscale voordelen voor grote evenementen, politieke hulp voor clubs in problemen, etc.