Titel: gelukkig zijn hier geen journalisten
Datum: 18 april 2015
Trainer: Quint Kik, Stimuleringsfonds van de Pers
Verslag: Job van der Meer
Quint Kik bespreekt de uitkomsten van drie onderzoeken die hij vanaf 2012 met behulp van vele anderen heeft gedaan voor het Stimuleringsfonds voor de Pers.
- In 2012 is in alle Nederlandse gemeenten gekeken wat er aan infrastructuur ligt voor lokaal nieuws. Welke pers is er, op welke platforms. Daarbij is gekeken naar blogs, hyperlocals, dag- en weekbladen en lokale en regionale omroepen.
- In 2103 is in 81 gemeenten gekeken wat er online passeert aan nieuws. Daarbij is speciaal gelet op hoeveel nieuws over beleid en politiek ging, en of het nieuws origineel was en onafhankelijk.
- Daarnaast is tegelijkertijd een onderzoek geweest onder 6.800 respondenten in 26 gemeenten over hoe zij het nieuws ervaren.
Samen geeft dat een indicatief beeld van de staat van de journalistiek in kleine en grote gemeenten, verzameld en uitgeschreven in de publicatie Nieuwsvoorziening in de regio 2014: http://www.persinnovatie.nl/18924/nl/het-is-stil-in-de-regio
Onderzoeksvraag was: is de lokale journalistiek in staat de lokale politiek te volgen.
Opvallende zaken:
- Er zijn nogal wat kanalen die in een week geen nieuws brengen
- In grote gemeenten is bijna 4 maal zo veel lokaal nieuws als in kleine gemeenten.
- Voor politiek nieuws geldt ook bovenstaande verhouding.
- 45 procent van de berichten komt direct van een perbericht (geen verschil tussen grote en kleine gemeenten).
- Genres in kleine gemeenten zijn: 72 prcent nieuwsberichten/nieuwsverhaal, 25 procent overige genres (cultuur, zorg) en 3 procent achtergronden.
- De enige die achtergronden brengt is het regionale dagblad (in grotere gemeenten 4 per week, in kleinere gemeenten 1 per week).
Het onderzoek richt zich met name op de waakhondfunctie van de lokale/regionale pers en dus of de politiek gevolgd wordt. De ervaring van een deelnemer is dat verschillende regionale kranten verschillend omgaan met politiek nieuws. Zo is zijn ervaring in een deel van Utrecht dat de regio-editie van het Algemeen Dagblad minder gefocussed is op politiek nieuws, terwijl de editie van De Gelderlander daar juist de politieke berichten gretig oppakt.
Lokale media (lokale omroepen) bieden sporadisch een alternatief omdat:
- Ze veel informatie brengen, maar weinig tot geen nieuws
- Ze minder vaak aanwezig zijn op internet (op het internet geen nieuws, alleen programmering) en ook nog eens slecht gevonden worden. Tip van Kik is: ga op zoek naar je publiek.
- Er gebrek is aan professionaliteit en continuïteit (soms wordt er nieuws gepubliceerd, dan dagen niet en dan plots weer wel iets)
- Ze kopiëren veel nieuws zonder bronvermelding (niet origineel nieuws)
Een deelnemer van een lokale internetomroep zegt dat Facebook daarbij wel helpt, omdat een bericht op Facebook enorm veel snelheid krijgt en dat ook weer mensen naar je website trekt.
Kik vraagt of deze omroep dan probeert uit te vinden wie er reageert en wie die berichten deelt, zodat dat publiek ook weer op te zoeken is en gebruikt kan worden. De deelnemer zegt dat wel te proberen om daar ook op te kunnen sturen.
Kik noemt de samenwerkingen die er nu al zijn tussen regionale omroepen en dagbladen of regionale omroepen en lokale omroepen een logische stap, die veel meer navolging verdient.
‘Zet als regionaal dagblad dat ook weekbladen uitgeeft die weekbladen in om in de haarvaten van de samenleving te zitten,’ zegt hij. ‘Gebruik als regionale omroep de lokale omroepen als lokaal verlengstuk en geef daar ondersteuning voor terug, bijvoobeeld in ICT.’
Er zit een vreemde discrepantie tussen de manier waarop er steeds minder nieuws in de regio is, maar de burger zeer tevreden is over het aanbod. Bovendien is de burger ook niet echt bereid te betalen voor initiatieven om dit te veranderen. Kik wil daar nog nader onderzoek naar doen.
Kik: ‘Dit onderzoek is ook om aan burgers te laten zien: beste burger. Als u er niet voor wilt betalen, dan is er op termijn ook niemand meer die het wil maken.’
Kik heeft nog een aantal stellingen die hij wil bespreken, maar daar ontbreekt de tijd voor. Een daarvan is: de overheid is medeverantwoordelijk voor het faciliteren van (de infrastructuur voor) lokaal nieuws.
