Titel: Hoe ga je om met tegenwerking van de overheid?
Trainer: Brenno de Winter
Datum: 18 april 2015
Verslag: Pjotr Bos
Brenno begint met een film uit 2005, The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy. De film begint als de aarde wordt vernietigd door buitenaardse wezen om ruimte te maken voor een intergalactische snelweg. De dolfijnen hebben dit ‘natuurlijk’ allang zien aankomen, maar – zo legt de verteller uit – al hun pogingen om de mensen te waarschuwen werden aangezien voor een poging om een bal hoog te houden. Aan het begin van de film zingen de dolfijnen: ‘So long and thank you for all the fish.’
Wat heeft dit met journalistiek te maken? Volgens De Winter moet je er als journalist op voorbereid zijn dat mensen, als je ze laat zien dat iets mis gaat, niet altijd naar je luisteren.
Het zegt veel over De Winter dat hij begint met een quote uit déze film. Het is een absurde film met veel humor. De hoofdpersoon, Arthur Dent, krijgt te maken met grote ellende (zijn hele thuisplaneet wordt letterlijk opgeblazen), maar alles wat er met hem gebeurd is zo bizar dat hij er eigenlijk alleen maar om kan lachen.
Dat laatste geldt ook voor De Winter. Die heeft heel wat dingen meegemaakt. Het dieptepunt kwam toen een bron van hem kinderporno op zijn computer bleek te hebben en hij na concrete bedreigingen tijdelijk moest onderduiken.
Ook ziet De Winter, net als Arthur, de bizarre hilariteit van de situaties waarin hij terechtkomt vaak goed in. Het beste voorbeeld daarvan is het incident met de burgemeester.
Na het Diginotar schandaal in 2011 riep De Winter op tot Lektober: één maand om zoveel mogelijk beveiligingslekken bij overheidsinstanties te melden. Vooral bedoeld om aandacht te creëeren voor het onderwerp, maar het levert zo’n zevenhonderd tips over lekken op.
Een van de gemeenten die zijn digitale veiligheid niet goed op orde heeft, is het Limburgse Landgraaf.
Burgemeester Vlecken die ‘bang is dat De Winter privacygevoelige informatie zal verspreiden’, besluit een heuse dreigbrief te sturen.
De Winter brengt dit naar buiten en na de nodige media-aandacht komt het college van B&W met een persverklaring waarin ze de burgemeester steunen.
‘Want die vinden dat het soms wel goed is om een journalist te bedreigen,’ zegt De Winter.
De boodschap van De Winter is dat je met dat soort dreigementen gewoon moet lachen, omdat ze zo bizar zijn. Hij heeft ook wel een paar ‘serieuzere’ trucs om met tegenstand om te gaan.
‘Maak lawaai’ is er zo een.
‘Je moet duidelijkheid geven over wat je aan het doen bent en zoveel mogelijk naar buiten treden. Het OM kan totaal niet omgaan met de media.’
In de zaak naar Tristan van der Vlis werd dat pijnlijk duidelijk. Toen er een pdf leek te zijn verdwenen creëerde Brenno de Winter de nodige media-aandacht. Officier van Justitie Kitty Nooy weigerde heel lang de media te woord te staan en kwam uiteindelijk aanzetten met een doos Hello Kitty-ijsjes.
‘Dat kan natuurlijk niet als je het hebt over iemand die zes mensen heeft vermoord.’
De tweede tip is deze: ‘Ken het speelveld.’
Het is, volgens De Winter, belangrijk dat je het nooit persoonlijk neemt.
‘Realiseer je dat zij alleen maar kunnen verliezen en dat je zelf niet per se hoeft te winnen. Dan heb je een psychologisch voordeel.’
Lichaamstaal is daarbij heel belangrijk, omdat dat vaak meer zegt dan de antwoorden die ervaren voorlichters geven.
‘Houd altijd de touwtjes in handen’, zegt hij.
Mensen die hem vragen om een afspraak, antwoord hij daarom altijd: ‘Ik denk niet dat ik dan kan.’
Op die manier houd hij de macht.
Focus je daarbij op één partij, want: je kunt niet tegen meerdere vijanden vechten.
Ook hierbij is openheid een handig wapen, want vooral rechercheurs worden heel nerveus van media-aandacht, meent De Winter.
