Als iemand ervaring heeft met tegenwerking van instanties, dan is het wel onderzoeksjournalist Sanne Terlingen (OneWorld). In de workshop Trotseer de Tegenwerking! geeft zij tips & tricks om via omwegen en andere kanalen toch de informatie te krijgen die je nodig hebt om een verhaal rond te krijgen.
Door CELINE VAN DER BURG
In januari 2014 werd Sanne Terlingen gebeld door een advocaat, die vertelde dat de Eritrese asielzoeker Kahsay Mekonen dood was gevonden in een park in Bremen, hangend aan boom. ‘Ik denk dat hij is vermoord’, meer zei de advocaat niet over. De politie ging uit van zelfmoord en wilde geen onderzoek doen. Terlingen, die al eerder schreef over de Eritrese gemeenschap, dook erin, samen met Huub Jaspers van Argos en later ook Hanna Möllers van Radio Bremen. Zij vonden opvallende en onverklaarbare sporen.
Het toeval wilde dat de Eritrese asielzoeker alles bewaarde, zoals bonnetjes en treinkaartjes. Dan is het moeilijk te verklaren waarom een asielzoeker met weinig financiële middelen een treinkaartje koopt van Amsterdam naar Berlijn en een paar dagen later tussen Hannover en Bremer uit de trein wordt gezet omdat hij geen geldig vervoersbewijs had.
Verder had Mekonen geen rugzak bij zich tijdens zijn treinreis, wat ook vragen oproept. Ook is het opvallend dat hij in Duitsland moest zijn. Hij had daar geen kennissen en als hij echt zelfmoord wilde plegen, kon dat ook in een park bij het AZC.
Terlingen en Jaspers maakten een lijst van mensen die iets zouden willen vertellen over zijn dood en vermissing. Van deze lijst, waarop ook veel Nederlandse overheidsinstanties en partijen stonden, wilde aanvankelijk niemand praten. Een ver familielid van Mekonen wilde de journalisten wel te woord staan. OneWorld had immers eerder aandacht besteed aan de Eritrese gemeenschap. Dat wekte vertrouwen in deze hechte ons-kent-ons-cultuur.
Hoe de speurtocht vervolgens verliep, vertelde Terlingen in de workshop onder Chatham House Rule, oftewel in alle vertrouwelijkheid. Daar vertellen we dus hier ook verder niks over.
Wel algemeen bekend is dat Terlingen en Jaspers via Hanna Möllers van Radio Bremen in contact kwam met de joggers die het lichaam van Mekonen hadden gevonden. Eén van hen wees de boom in het park in Bremen aan: de strop hing nog steeds aan een tak.
Wat er nou precies gebeurd is met Mekonen is nog steeds onduidelijk, maar Terlingens verhaal leverde wel een aantal goede tips op over hoe te handelen in onderzoeken zoals deze. Een van de belangrijkste: blijf altijd aardig en beleefd in je contacten met organisaties en bronnen die meer weten. Het komt regelmatig voor dat ze niet meteen willen vertellen wat er speelt, maar zodra ze het belang zien van het onderzoek, kunnen ze zich alsnog verantwoordelijk gaan voelen.
Daarbij moet je je altijd aan de afspraken houden. Een anonieme bron blijft dus ook altijd een anonieme bron. Liever even geen scoop dan bronnen openbaar maken.
