VVOJ conferentie 2009
Panel sessie: Het snelle werk voor vakbladen
Datum en tijd: Zaterdag 28 november 2009, 9:00 uur
Sprekers: Heleen Croonen (Medisch Contact) en Dirk van der Meulen (Schuttevaer)
Moderator: Marjan Agerbeek
Verslag: Miro Lucassen
Hoe kan een vakblad eigen nieuws maken in een sector waar de dagelijkse algemene nieuwsmedia al bovenop zitten? Kan een vakblad specifieke informatie genereren die de doelgroep niet alleen interesseert, maar waar de lezers ook nog hun voordeel mee doen? Deze twee kwesties stonden centraal in de druk bezochte workshop over het snelle werk voor vakbladen.
Redacteur Heleen Croonen van Medisch Contact heeft farmacie gestudeerd en is daarna niet apotheker geworden, maar de journalistiek ingerold. Voor de printuitgave van Medisch Contact verzorgt ze het nieuws over geneesmiddelen en ze levert berichten voor de website.
Het geneesmiddelenonderwerp van de afgelopen maanden was de behandeling en preventieve vaccinatie van de Mexicaanse griep. Aangezien de algemene media de dagelijkse berichten over het H1N1-virus goed verzorgden en het blad voor artsen een week productietijd kent, zoekt Croonen naar ‘uniek’ nieuws. Dat haalt ze uit internationale bronnen, van de Wall Street Journal tot medische databanken. Ook bezoekt ze congressen, zelfs wanneer die op het oog een saai onderwerp behandelen als 100 jaar farmacologie. ‘Er ligt nieuws, maar je bent er de enige journalist. En de mensen die er wel zijn, herkennen het niet als nieuws.’
In 2008 achterhaalde ze op deze manier dat er twee griepdoden waren gevallen die een behandeling met Tamiflu hadden ondergaan. Halverwege dat jaar bleek 30 procent van de griepvirussen namelijk al resistent voor dit middel. Heb je als journalist langs deze weg contacten gelegd, dan kunnen die je verwijzen naar ‘diepe bronnen‘ waar je normaal gesproken niet gemakkelijk op stuit. ‘Ken je internationale toppers en interview buitenlandse deskundigen wanneer die in Nederland zijn’, adviseert Croonen.
Daarnaast is ze lid van alle mogelijke relevante sociale netwerken: LinkedIn, Hyves, consumentenpanel, Health 2.0. Ze heeft daartoe gemakkelijk toegang vanwege haar farmaciestudie en ze presenteert zich niet als journalist. ‘Ik kan dus ontdekt worden. En ik kan kritiek krijgen, want hierover publiceren ondermijnt lopend onderzoek.’
Veel van deze aanpak is persoonsgebonden: toen ze met zwangerschapsverlof ging, verscheen er een halfjaar veel minder geneesmiddelennieuws in Medisch Contact.
Ook Dirk van der Meulen van Schuttevaer zoekt naar informatie die uniek is voor binnenschippers. Zijn lezers betalen voor het blad, twee andere uitgevers zetten gratis concurrentie in de markt. Het verschil: de realiteit van de economische crisis en hoe die de binnenvaart treft staat beschreven in Schuttevaer. De andere bladen melden liever dat er weer nieuwe schepen in gebruik zijn genomen.
Hét probleem van de schippers is te scherpe prijsconcurrentie als gevolg van dalende aantallen vrachten. Sinds het opheffen van de schippersbeurs is de markt volledig vrij. De aanbieders van het werk wisten enorme prijsverlagingen te bewerkstelligen waardoor er nu voor tarieven wordt gevaren die nooit voldoende opleveren om de aanschaf van een schip te bekostigen. ‘Zo’n schip kost 4 miljoen euro en ze worden door de bank gefinancierd tot 125 procent van de getaxeerde waarde.’
Van der Meulen zette voor Schuttevaer een systeem op waarbij schippers elkaar anoniem kunnen informeren over afgesloten vrachtcontracten: prijs per ton en traject. Deze Vaart!Vrachtindicator bezorgt vier keer per dag een actueel overzicht in de mailbox van de abonnees. Dit tot ongenoegen van de bevrachters, die diverse klachten bij de NMA indienden.
‘Ik heb daar al verschillende keren mogen uitleggen dat het gaat om registratie achteraf, niet om prijsafspraken vooraf.’ De indicator is dan ook geen prijsadvies: ‘We opereren op het randje.’
Tegelijkertijd houdt Schuttevaer vast aan de journalistieke onafhankelijkheid: ‘We houden de sector een spiegel voor. We prikkelen zonder van onze lezers te vervreemden. Toen de discussie over de crisis in de binnenscheepvaart eenmaal op gang was, ging ons nieuws soms sneller dan het opgerichte platform Crisisberaad Binnenvaart bij kon houden. Dat vinden zij dan niet leuk.
Voor een vakblad is het heel belangrijk om geciteerd te worden, stelt Van der Meulen. Hij seint bij geschikte gelegenheden altijd bevriende relaties bij de radio en de kranten in. Ook Medisch Contact mikt actief op overname van berichten met bronvermelding. Dat lukt niet altijd. Croonen: ‘Maar soms zien ze het niet. Wij schreven al heel lang over de noodzaak om kinderen te vaccineren. Dat is landelijk pas heel laat opgepikt.’
