De Loep

 

De Loep is een Vlaams-Nederlandse prijs voor onderzoeksjournalistiek die sinds 2007 door ons – de Vereniging van Onderzoeksjournalisten – wordt uitgereikt aan controlerende, opsporende en signalerende journalistiek. 

Inzenden en voordragen voor de Loep 2024 is mogelijk vanaf 5 november 2024. Het voordragen van collega’s kan tot en met 6 januari 2025, het inzenden van je eigen werk tot en met 13 januari 2025. Ook dit jaar is er één inzendtermijn voor alle stukken gepubliceerd tussen 1 januari en 31 december 2024. 

Een vakjury beoordeelt de inzendingen voor De Loep. De jury bestaat op dit moment uit Gie Goris, Jeroen Trommelen, Samira Ataei, Erik Raspoet en Matthijs van Dam.

In april 2025 maakt de Loep-jury een longlist van 10 inzendingen per categorie bekend en in mei 2025 wordt tijdens de Ledenvergadering de shortlist met drie genomineerden per categorie bekendgemaakt.
 
Tijdens de Avond van de Onderzoeksjournalistiek op 20 juni 2025 worden de winnaars van de Loep 2024 bekendgemaakt. 
 

Longlist de Loep 2023

Op deze lijst staan – per categorie – de 10 beste onderzoeksverhalen van België en Nederland.

Nieuws over De Loep

Op vrijdag 21 juni 2024 zijn op de Avond voor de Onderzoeksjournalistiek in Antwerpen de ASN Aanmoedigingsprijs 2023 en De Loep 2023 uitgereikt. Met deze prijzen viert de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ)  jaarlijks de beste onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.

Op de Avond van de Onderzoeksjournalistiek, op vrijdag 21 juni 2024, reikt de VVOJ de prijs voor de beste Nederlandse en Vlaamse onderzoeksjournalistiek uit. Van de 188 inzendingen maken er negen kans op het winnen van De Loep. Drie talenten tot 30 jaar maken kans op het winnen van de ASN Aanmoedigingsprijs.

Met Agnes Walton (Klimaatjournalistiek), Jacqui Banaszynski (Storytelling), Lode Barrezeele (Financiële Journalistiek), Henk van Ess (Search & AI), Wubby Luyendijk en Evert de Vos (Leidinggeven).

Eerdere winnaars

Controlerende onderzoeksjournalistiek:  Wubby Luyendijk, Claudia Kammer, Lyanne Levy, Mark Middel, Bas van Sluis en Derk Stokmans van NRC en Dagblad van het Noordenmet 63 stutten en nóg ging de gaskraan verder open (NRC) / Anatomie van een gasdrama (DvhN); Hoe Wiebes het vertrouwen van de Groningers verspeelde (NRC) / Alleen maar verliezers (DvhN)

Opsporende onderzoeksjournalistiek ging naar Tjitske Lingsma van De Groene Amsterdammer met Seksueel misbruik door bisschop en Nobelprijswinnaar Belo.

Signalerende onderzoeksjournalistiek: Myrthe Buitenhuis en Ruben Altena van Argos Medialogica (Human) met de documentaire Boer Burger Beeldvorming

ASN Aanmoedigingsprijs: Bijou van der Borst, Karlijn Saris, Romy van Dijk, Coen Ramaer en Janna Nieuwenhuijzen van Platform Investico en De Groene Amsterdammer met Gooien met grond: de verdozing van Nederland.

Juryrapport Loep 2022 ( pdf)

Oeuvreprijs: Joep Dohmen Controlerende Onderzoeksjournalistiek: Ruben Brugnera en Marieke Brugnera, met Als het goede doel ontspoort voor Knack Magazine. Opsporende Onderzoeksjournalistiek: Frank Hendrickx en Tom Kreling van de Volkskrant met De geheime Coronadeals van Sywert van Lienden Signalerende Onderzoekjournalistiek: Stijn Bronzwaer, Merijn Rengers en Joris Kooiman met het boek De Machine – in de ban van Booking.com, van uitgeverij Lebowski. ASN Aanmoedigingsprijs: bedoeld voor talent in leeftijden tot en met 30 jaar, ging naar de journalisten Marieke Rotman, Romy van der Burgh, Esther Chavannes, Gina Lafour en Allart van der Woude van Platform Investico en De Groene Amsterdammer met Hoe de christelijke anti-abortuslobby stilletjes meer voet aan de grond krijgt. Juryrapport Loep 2021 ( pdf)
Oeuvreprijs: Chris De Stoop. Controlerende Onderzoeksjournalistiek: Mark Lievisse Adriaanse en Derk Stokmans van NRC Handelsblad, met: Hoe Nederland de controle verloor: De corona-uitbraak van dag tot dag.  Opsporende Onderzoeksjournalistiek: Huib Modderkolk en Tom Kreling van De Volkskrant, met: Hacks, manipulatie en diefstal: Rusland deed alles om het MH17-onderzoek te dwarsbomen. Signalerende Onderzoekjournalistiek: Matthias Declercq met zijn boek: De ontdekking van Urk. VVOJ Aanmoedigingsprijs: Adrian Estrada en Felix Voogt, van platform Investico, met:Het stikstofprobleem van de Nederlandse veehouderij. Juryrapport Loep 2020 ( pdf)

Oeuvreprijs: Joop Bouma (Trouw).
Opsporende Onderzoeksjournalistiek:
Ben Meindertsma, Lex Runderkamp, Kees Versteegh en Jannie Schipper kregen voor de producties Nederlandse luchtaanval in Irak veroorzaakte zeker zeventig burgerdoden (NOS) en De Nederlandse ‘precisiebom’ op een wapendepot van IS (NRC).
Signalerende Onderzoekjournalistiek: Luuk Mulder en Siebe Sietsma voor De schimmige wereld van het Maltese paspoort (Nieuwsuur).
Controlerende Onderzoeksjournalistiek: Bette Dam voor haar boek Op zoek naar de vijand (De Bezige Bij).
VVOJ Aanmoedigingsprijs:tekstOpsporende Onderzoeksjournalistiek: tekst
Signalerende Onderzoekjournalistiek: tekst
Controlerende Onderzoeksjournalistiek: tekst
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Gidi Pols en Jochem van Staalduine voor De erfenis van DSB (de Volkskrant).

Opsporende Onderzoeksjournalistiek: Eelco Bosch van Rosenthal (Nieuwsuur) & Huib Modderkolk (de Volkskrant).
Signalerende Onderzoekjournalistiek: Ine Renson (De Standaard).
Controlerende Onderzoeksjournalistiek: Ghassan Dahhan (Trouw) & Milena Holdert (Nieuwsuur).
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Daniël Verlaan(RTL Nieuws).

Opsporende Onderzoeksjournalistiek: Paradise Papers: Lars Bové (De Tijd), Kristof Clerix (Knack) en Gaby de Groot (FD), Jan Kleinnijenhuis, Han Koch, Karlijn Kuijpers en Martijn Roessingh (Trouw).
Signalerende Onderzoekjournalistiek: Lars Bové, Stijn Debrouwere en Tobe Steel van De Tijd met de productie Airbnb Unlocked.
Controlerende Onderzoeksjournalistiek: Bas Haan, voor zijn boek De rekening voor Rutte.
VVOJ Aanmoedigingsprijs:Jesse Frederik van De Correspondent, voor ‘Het absurde Nederlandse boetebeleid: 18.733 celstraffen voor onverzekerde auto’s (die in de garage staan)’.

De Loep tekstueel: Robert Dulmers en Casper Thomas voor Wie gaf het bevel?
De Loep audiovisueel: Huub Jaspers en Bart Nijpels voor de tv-documentaire Waarom Srebrenica moest vallen.
De Loep digitaal: Maurits Martijn en Cees Wiebes met Operatie Leunstoel: hoe een klein Nederlands bedrijf de CIA hielp om de Russen af te luisteren voor De Correspondent.
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Enzo van Steenbergen voor Het NRC-euthanasieonderzoek (NRC Handelsblad).

De Loep tekstueel: Lars Bové (De Tijd), Kristof Clerix (MO*magazine), Martijn Roessingh, Jan Kleinnijenhuis en Han Koch (Trouw) voor hun publicatie over Luxleaks.
De Loep audiovisueel: Jet Schouten en Linda Stoltenberg van Radar voor hun reportage over een mandarijnennetje als implantaat.
De Loep digitaal: Dimitri Tokmetzis van De Correspondent voor zijn publicatie over wat er allemaal gebeurt onder de motorkap van je smartphone.
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Anne de Blok en Frederick Mansell voor hun publicatie over het vissen naar subsidie.

De Loep tekstueel: Geert Sels van de Standaard voor zijn artikelenreeks over het lang nagenoeg onbekend gebleven verleden van de Belgische kunsthandel tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De Loep audiovisueel Aart Zeeman van KRO-NCRV Brandpunt en Siebe Sietsma van RTL Nieuws voor hun producties over met toeslagen frauderende Bulgaren.

De Loep tekstueel:  Esther Rosenberg en Tom Kreling van NRC Handelsblad/nrc.next voor de artikelenserie over de vastgoedproblemen die leidden tot de ondergang van SNS-bank
De Loep audiovisueel: Bart Nijpels en Marco de Lange van KRO Brandpunt/Reporter voor hun documentaire ‘Mayday, Mayday’
De Loep digitaal: niet uitgereikt. Stimuleringsprijzen voor Inge Jansse (Vers Beton) en Tom Cochez en Clea Caulcutt (Abache.be/Rue89)
VVOJ Aanmoedigingsprijs:  Sanne Terlingen, freelance journalist, voor het artikel ‘Paradijs voor pedo’s” voor OneWorld

De Loep tekstueel: Carel van der Velden en Ellen van Gaalen van het Algemeen Dagblad voor de artikelenserie over de Schiedamse burgemeester Verver
De Loep audiovisueel: Wim Van Den Eynde van VRT Panorama voor de documentaire ‘Voor wie de klok luidt’ over misstanden in de Hasseltse politieregio
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Niet uitgereikt

De Loep tekstueel: Bas Soetenhorst, Het Parool, voor zijn boek ‘Het wonder van de Noord-Zuid lijn’
De Loep audiovisueel: Dirk Leestmans, VRT Panorama, voor de documentaire ‘Te gek om los te lopen’
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Stefan Vermeulen, Follow the Money, voor verhalen over het ICT-debacle van de stad Amsterdam, gepubliceerd in HP/De Tijd

De Loep tekstueel: Joep Dohmen, NRC Handelsblad, en Robert Chesal, Wereldomroep, voor hun serie over misbruik in de katholieke kerk
De Loep audiovisueel: Ton van der Ham, Anique van de Bosch en Manon Blaas, Zembla, voor de uitzending ‘Vieze ziekenhuizen’
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Mathias Bienstman en Berber Verpoest, MO*, voor ‘Reynders spot met het parlement’

De Loep tekstueel: Jeroen Smit, ‘De Prooi’ (boek)
De Loep audiovisueel: Thomas Blom en Sinan Can, Zembla, ‘Gijzeling in Almelo’
Aanmoedigingsprijs: Steven Vandenbergh en Johan Denis, Brussel deze Week, ‘Één arts, twee petjes’

De Loep tekstueel: Joep Dohmen, NRC Handelsblad, ‘Chaos bij de Belastingdienst’.
De Loep audiovisueel: Marije Meerman, William de Bruijn en Barbara Coolen, VPRO Tegenlicht, ‘De verkoop van een oorlog’
Aanmoedigingsprijs: Mirjam Pool, ‘Alle dagen schuld’ (boek)

De Loep tekstueel: Marleen Teugels en Nico Krols, Knack, ‘Asbest, de seriemoordenaar’
Frieda Joris, Het Laatste Nieuws, Asbestdossier over een school in Genk
De Loep audiovisueel: Jos van Dongen en André Tak, Zembla, ‘Het clusterbomgevoel’

De Loep tekstueel: Jan Hauspie en Chris Vandenabeele, het Sport/Voetbalmagazine, ‘De zaak Ye’
De Loep audiovisueel: Huub Jaspers, Gerard Legebeke en Franz-Josef Hutsch, Argos, ‘Tien jaar na de val van Srebrenica’
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Robert van de Griend, Vrij Nederland, de Rotterdamse detentieboot

De Loep tekstueel: Jan Meeus en John Schoorl, de Volkskrant, ‘De veiligheidsdienst en het terrorisme’
De Loep audiovisueel: Kadir van Lohuizen, ‘Diamond Matters’
VVOJ Aanmoedigingsprijs: Kristof Clerix, MO-magazine, ‘From Brussels with Love’

De Loep tekstueel: Joost Oranje en Jeroen Wester, NRC Handelsblad, ‘De zaak Ahold’
De Loep audiovisueel: Diederick Kraaijeveld, RTL Nieuws, ‘Het UWV-gebouw’