Luuk Sengers bezocht de Summer School van het Centre for Investigative Journalism (CIJ) in Londen. Speciaal voor het VVOJ webmagazine maakte hij een reportage.
Tekst: Luuk Sengers
Britse onderzoeksjournalisten hebben elk jaar maar één kans om op hun eigen eiland iets nieuws te leren en dat is gedurende de Summer School van het Centre for Investigative Journalism (CIJ) in Londen, onderdeel van de City University.
Elk jaar vliegt het CIJ trainers in (de meeste uit de VS) voor vier dagen van intensieve CAR-trainingen. Ik ben hier om zelf enkele trainingen te geven, maar vooral om getraind te worden.
Het is moeilijk niet besmet te raken door de optimistische stemming dit jaar.
Er galmen regelmatig lachsalvo’s door de gangen van het Victoriaanse collegegebouw en bij de koffietafels zie je collega’s elkaar schouderklopjes geven en feliciteren met het niveau van de deelnemers.
Net als op de IRE-conferentie (waarvandaan Margo onlangs berichtte), reppen de meeste trainers hier van een opleving van de onderzoeksjournalistiek.
De crisis in de krantenwereld lijkt een impuls te geven aan de serieuze journalistiek. Een paradox. Maar de signalen zijn onmiskenbaar:
– Dit is de zesde keer dat Summer School wordt georganiseerd en voor het eerst is het evenement compleet uitverkocht. Tweehonderd, vooral jonge collega’s hebben een deel van hun vakantie opgeofferd om in Excel, Access, MySQL, mapping, record keeping, internetresearch, storytelling etc. te worden gedrild. And they love it!
– Het niveau van de deelnemers lijkt hoger dan voorgaande jaren: Excel had voor de meeste al geen geheimen meer vóórdat ze hier naartoe kwamen. Het is grappig om te ervaren dat een nieuwe generatie journalisten spread sheets en databases blijkbaar als een normaal verlengstuk van zijn verslaggeving beschouwt en niet als het luxe speeltje van gewichtige heren bij de IRE in Amerika.
– De Amerikanen die hier zijn zitten vol verhalen over nieuwe initiatieven van journalisten die elkaar opzoeken in non-profit organisaties waar ze het spitwerk voortzetten dat hen bij de kranten waarvoor ze werkten onmogelijk werd gemaakt.
– Maar de meeste glans straalt dezer dagen van het gezicht van Gavin MacFadyen, de directeur van het IJC. Samen met andere journalisten heeft hij het initiatief genomen tot de oprichting voor een non-profit bureau voor onderzoeks- journalistiek in Groot-Brittannië, The Bureau for Investigative Journalism.
Net de dag voor het begin van de conferentie hebben ze het Bureau formeel opgericht. Daar waren maanden van grondig nadenken aan voorafgegaan, vooral met juristen, om een structuur te vinden waarbij het Bureau niet na zijn eerste de beste publicatie kan worden blut-geprocedeerd.
De bankrekening, verklapt MacFadyen, dijt namelijk boven verwachting snel uit door donaties van fondsen. Er zijn blijkbaar nog mensen die geld over hebben voor kwaliteitsjournalistiek.
Hoe kan dat?
MacFadyen twijfelt geen moment over het antwoord:
‘De oorlog (eerst in Irak en nu in Afghanistan, waar de laatste tijd veel Britse militairen zijn omgekomen) en de financiële crisis. Mensen zijn de leugens van hun regeringen beu. Ze geloven bijvoorbeeld niet dat de banken geen schuld hebben aan de crisis en vinden hun politici veel te soft jegens de financiële sector.’
Wie ook snel een gulle lach paraat heeft, is Charles (Chuck) Lewis, de voormalig directeur van het onafhankelijke Amerikaanse Center for Public Integrity.
In een keynote speech refereert hij aan recente enquête in de VS:
‘Zeventig procent van de journalisten is van mening dat de uitgever van zijn krant niet langer dezelfde beroepswaarden deelt als de redactie. They feel their owners have left the profession.’
Het gevolg daarvan is dat het Centre for Public Integrity – een non-profitorganisatie – nu een van de belangrijkste uitgevers van onderzoeksjournalistiek is in de VS.
En dat Lewis overal wordt uitgenodigd om te adviseren en assisteren bij het van de grond tillen van soortgelijke initiatieven.
De VVOJ heeft een aantal sprekers en trainers in Londen afgelopen weekend gevraagd in november naar Utrecht te komen voor onze eigen conferentie.
We houden nog even geheim wie, but you will be pleased! Volg deze website op de voet!
