VVOJ2010 verslag: Economie voor journalisten

Titel workshop: Economie voor journalisten’
Datum: 20 november 2010, 9:00-10:15 uur
Spreker: Paul van der Cingel
Aantal deelnemers: 30
Meer informatie: lees het verslag van Yvonne van de Meent en download de handout van Paul van der Cingel.
Tekst: Melissa Janssens
De Nederlandse econoom Paul van der Cingel praat over de geheimen van de internationale geldstromen. Hij start met de visie van twee experts: Maarten Schinkel, economisch journalist bij NRC Handelsblad, en Wim Boonstra, chefeconoom bij Rabobank Nederland en columnist bij Het Financieele Dagblad.
Schinkel zegt dat er sprake is van een onderliggende financiële realiteit, waar de meeste mensen geen weet van hebben. Volgens expert Boonstra is één blik op de betalingsbalans soms genoeg om financiële problemen op voorhand in te schatten.
Dagelijks wisselt vier biljoen dollar op de wereldwijde valutamarkt van eigenaar. En op de markt waar Nederlandse banken elkaar onderling geld lenen, is dertien miljard euro per uur gebruikelijk. Met deze cijfers doet de spreker enkele journalisten fronsen.
Van der Cingel legt de focus op de Nederlandse betalingsbalans en of die voor de journalist betrouwbaar is. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) ziet het positief in.
Nederland voldoet ruimschoots aan de eisen op het vlak van nauwkeurigheid, bruikbaarheid en betrouwbaarheid. In internationale context is dat een gunstig oordeel.
Tijdens de workshop wordt de correcte definitie van enkele termen gegeven. Onder andere beleggen en flitskapitaal komen aan de beurt. Beleggen is het kopen en aanhouden van bezittingen met als doel rendement te krijgen.
Speciale beleggingsfondsen zijn de hedge funds. Zij kopen en verkopen, vaak gedeeltelijk met geleend geld, aandelen om snel koerswinst te maken. Bij flitskapitaal gaat het over mensen die te vergelijken zijn met een kudde.
‘Wat doet de rest’ is de kernvraag. Vaak gaat het over geruchten, waardoor iedereen dreigt de foute beslissing te maken.
Interessant is dat Van der Cingel kijkt waar de verhalen zitten in de economie. Dat doet hij door middel van twee types: tekortlanden en overschotlanden.
Bij landen met een tekort op de betalingsbalans kan je onder andere een kwetsbaarheidsanalyse brengen. Daarbij kijk je van dichtbij hoe het tekort gefinancierd is. Landen met een overschot kopen soms invloed, door bijvoorbeeld de overname van een fabriek.
Daarnaast is het ook boeiend om in rijke landen de effecten van offshoring te bekijken, waar de investeringen dalen en de inkomens stijgen.
Een belangrijke en grootschalige trend is dat mensen huizen blijven kopen, desondanks de stijgende prijzen.
De algemene gedachte luidt als volgt: ‘Een huis stijgt altijd in waarde’. Fout, het is een zeepbel. En de bevolking en banken blijven maar investeren in huizen.
Het is logisch dat iedereen een huis wil bezitten, dat is een gevolg van welvaart. Maar op macroniveau besteden mensen te veel. Dat is het geval in Nederland en Ierland. In België is het overlooppunt niet te voorspellen.
Als er een tekort is op de lopende rekening, die bestaat uit betalingen voor producten, inkomens en uitkeringen, heeft dat enerzijds met kooplust te maken en anderzijds met betalingsverplichting aan het buitenland.
Je kunt die betalingsverplichting nakomen door meer geld te creëren en voor een inkomende geldstroom te zorgen. Daarnaast is het ook belangrijk om voor hulp te zorgen, via het IMF of de EU.
De workshop speelt mooi in op de journalistiek en de aanwezigen kunnen dan ook met prangende vragen over de economie terecht bij Van der Cingel. Erg boeiend voor journalisten die een betere kijk willen krijgen op de internationale economie.