Het klinkt bijna ongeloofwaardig: sinds 2010 bestaat er een stichting die een prijs uitlooft voor de beste onderzoeksjournalistieke productie die zich richt op het Openbaar Ministerie, een topthema in de dagelijkse media. Die stichting verbindt ook nog eens het voor Nederlandse begrippen ongekend hoge bedrag van 10.000 euro aan de prijs. Maar helaas: zowel het aantal inzendingen als de kwaliteit ervan was tot op heden onvoldoende, zodat de jury besloot de prijs dit jaar niet uit te reiken.
door Rachel Levy
Joke Meillo, oprichter van de Eva Meillo Stichting die de prijsuitreikt, roept onderzoeksjournalisten op komend seizoen zo veel mogelijk topproducties te maken en daarna in te zenden.
Joke Meillo is de moeder van juriste Eva Meillo, die in 2008 bij een noodlottig ongeval op 34-jarige leeftijd om het leven kwam. In een poging de naam van haar dochter te vereeuwigen en ook blijvende bekendheid te geven aan diens idealen, richtte Joke Meillo een stichting op.
‘Eva, die officier van justitie was bij het Openbaar Ministerie, heeft zich altijd veel beziggehouden met de delicate relatie van het OM en de media. Die vond ze enorm belangrijk. Ze hechtte groot belang aan serieuze journalistiek en meende dat er te weinig goede producties waren over het OM.’
‘Wel producties over criminaliteit en de advocatuur. Maar vaak had het OM in die berichtgeving een bijrol, en meestal kwam het OM uitsluitend aan de orde omdat er daar iets verkeerd ging. Dat vond ze jammer, te beperkt, en te mager. Eva zag de positie van het OM zoals dat in de VS gebruikelijk is – denk aan de formule ‘we the people’-, namelijk als vertegenwoordiger van de maatschappij.’
Daarmee verdiende, aldus moeder Meillo, het OM volgens haar dochter minstens een plaats op zichzelf in de berichtgeving. Serieuze analyses van de werking en de structuur van het OM, tekortkomingen, problemen maar ook successen, alles zou aan de orde moeten komen in diepgravend journalistiek onderzoek.
‘Nadat mijn dochter was overleden, ging ik zelf meer letten op de zaken waar zij altijd over sprak. En ik ging inzien dat ze gelijk had gehad. Wat ze toen zei, geldt nog steeds. Dat was voor mij aanleiding om te stichting op te richten die een twee jaarlijkse prijs uitlooft. De stichting wil de objectieve en integere, diepgravende berichtgeving over het OM bevorderen.’
Eva Meillo was, vertelt haar moeder, een zeer getalenteerde juriste, die snel een succesvolle carriere maakte.
Hoe succesvol, is onder meer te zien aan de gerenommeerde jury die moeder Meillo voor de stichting bij elkaar wist te krijgen: behalve juryvoorzitter Paul Schnabel, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, en Ybo Buruma, hoogleraar Radboud Universiteit Nijmegen, zit daar ook Leo de Wit in, oud-hoofdofficier van justitie.
‘We hebben dit jaar wel inzendingen gekregen,’ vertelt Meillo, ‘maar zowel de kwaliteit als de kwantiteit bleef ver achter bij wat wij ambieren. In principe komen alle journalistieke producties in aanmerking – maar als je een artikel van 800 woorden instuurt moet het wel heel bijzonder zijn om een prijs van 10.000 euro te krijgen. Nee, wat wij verwachten is een serie artikelen of producties, waarin het OM centraal staat.’
Opmerkelijk is dat de stichting zich sinds de oprichting kosten noch moeite heeft getroost om de prijs bekendheid te geven onder mediaprofessionals.
‘We hebben een uitgebreide mailingcampagne opgezet, compleet met flyers, prachtig ontworpen. We zijn bovendien gaan praten met het Genootschap van Hoofdredacteuren. De kwestie heeft bij hen op de agenda gestaan, maar we hebben er nooit meer iets van teruggehoord.’
Op 13 oktober vindt in het muziekgebouw in Amsterdam voor de eerste keer de Eva Meillo lezing plaats; bij die gelegenheid wordt tevens een boek gepresenteerd over het werk en leven van de juriste, geschreven door Eva Meillo’s collega’s. Moeder Meillo hoopt dat dit serieuze journalisten ertoe zal
aanzetten om meer en betere producties over het OM te maken.
‘Mijn dochter was een jonge talentvolle officier van justitie. Ze was heel direct en heel enthousiasmerend binnen haar team.’
Klik hier voor meer informatie over de stichting en de reglementen voor deelname.
Het boek over Eva Meillo, Hoge Hakken echte Magistraat verschijnt dit najaar bij Wolf Legal Publishers.
