Titel: Historische bagage gemeenteraadsverkiezingen
Spreker: Ad van Liempt
Tijd: 10:30-11:30 uur
Aantal deelnemers: 20
Verslag: Willy Koolstra
Er een democratische crisis vanwege armoede binnen de lokale en regionale journalistiek. Deze dreigt haar waakhondfunctie te verliezen. Zo begint Ad van Liempt zijn verhaal.
Bij gemeenteraadsvergaderingen zijn vaak geen journalisten meer aanwezig. De gemeente vult nu vaak hele pagina’s over zichzelf in advertentieblaadjes, een situatie die wij Nederlanders 25 jaar geleden de Sovjet Unie verweten.
‘Wanneer de regionale journalistiek alleen nog maar persberichten rondpompt, zijn we failliet.’ Met het oog op de komende gemeenteraadsverkiezingen reikt van Liempt een aantal handvaten aan om hier verandering in aan te brengen:
– Kijk naar de kandidaten op de lijst. Zowel bij links als rechts zitten er veel gelukszoekers bij. Hebben ze een strafblad? Een dubieus verleden?
– Kijk naar de grond. Wat is daar de afgelopen jaren mee gebeurd? Veel projectontwikkelaars gingen bij gemeenten langs om grond te kopen voor de bouw van huizen. Een groot deel van de huizenbubbel is hier debet aan.
– Kijk naar leegstand en vastgoed. Er worden soms nieuwe kantoorpanden gebouwd terwijl anderen leegstaan. Hoe zit dat? Hoeveel optimisme is er geweest en hoe is dat afgestraft?
– Sport kent een extra politieke gevoeligheid. Sportverenigingen en zwembaden vragen in verkiezingstijd vaak subsidie van de gemeente of een nieuwe accommodatie. Sporters vertegenwoordigen vele tientallen procenten van het electoraat en de gemeente moet dus wel luisteren. ‘Het is heel erg leuk om dat spel te zien’, aldus van Liempt. ‘Durf ook af en toe tegen je lezers in te gaan.’
– Ontevreden partijen en ‘loosers’ willen vaak wel vertellen waar vals gespeeld is.
‘Iedere journalist droomt er wel eens van dat hij een blanco envelop in de brievenbus krijg t met een gouden tip, maar dat is heel zeldzaam.’ Van Liempt somt een aantal tips op om zelf op zoek te gaan:
– Investeer in je bronnen. Duik na een gemeenteraadsvergadering met de kroeg in met ze. Wat je daar hoort sla je op in je hoofd.
– Vertrouwelijke informatie niet meteen publiceren, maar de informatie die je geleidelijk aan binnen krijgt uitbouwen tot een verhaal. Biedt gemeenteraadsleden die niet meer op de lijst staan eens een kop koffie aan. Ze zijn dan vaak toeschietelijker. ‘Soms zwemt er opeens een heel interessante vis zo je netje in.’
– Wie in één keer enorm veel publiceert, zoals bijvoorbeeld de vele duizenden documenten op Wikileaks, bereikt er juist mee dat hij niet gelezen wordt, dat staat gelijk aan geheimhouding. ‘Diep in de krochten van websites kijkt niemand er naar.’
– De gemeentelijke rekenkamer. ‘Er moet een natuurlijk bondgenootschap bestaan tussen de rekenkamer en de journalist. Samen vormen zij een tegenkracht tegen de macht.’ Leny vulde aan dat rekenkamerleden er vaak naar snakken om in contact te komen met journalisten.
– Volg interessante mensen op Twitter. Zet social media listig in bij bijvoorbeeld crowd sourcing. Maar let op: al te grote ijdelheid wordt op Twitter snel afgestraft.
Denk bij wederhoor vooral ook aan de timing. Wanneer het om belangrijke dingen gaat er voor zorgen dat je niet een totale tegenbeweging in gang zet. Publiceer om die reden niet te snel, maar ook niet te laat. Het is belangrijk om hier een evenwicht in te vinden.
Zorg er altijd voor dat iemand je verhaal checkt. Leg je afwegingen en twijfels voor en voorkom een tunnelvisie. Je kunt je artikel met je chef of met de hoofdredacteur bespreken, maar het kan ook met een leek.
Volgens Ad moet het journalistiek werk met betrekking tot de komende gemeenteraadsverkiezingen vandaag beginnen. Zelf kreeg ik er alvast veel zin in.
