Het is zover: het programma van de jaarlijkse conferentie is bekend! Althans, een voorlopig programma! Hieronder een impressie. De komende weken zullen er nog ongetwijfeld onderdelen worden verschoven, gewijzigd en wordt er nog veel aan toegevoegd. Houd dus deze pagina goed in de gaten. Wanneer het programma echt definitief is, zal dat er ook expliciet boven staan.
Voorlopig programma VVOJ Conferentie 2013
Let op: de onderdelen staan gerangschikt op thema, (nog) niet op chronologische volgorde!
SAMENWERKEN LOONT
Vrijdag 15 november
10.30 uur: KEY NOTE speech van Gerard Ryle (ICIJ). Hoe hield hij 86 journalisten in 46 landen bij die ene les: samen onderzoeken en apart publiceren kan! De serie ‘Secrets for sale’ legde wereldwijd belastingontwijking bloot, en voedde het debat dat tot in de Europese Raad en de G8 weerklank vond.
Zaterdag 16 november
09.00 – 10.15 : Samen sterk – internationaal cross border onderzoek. ICIJ’s Gerard Ryle laat meer mogelijkheden zien en geeft tips hoe aan contacten, netwerken en verhalen te komen.
09-00 – 10.15: Samen sterk – mogeiijkheden voor freelancers. Het lijkt wellicht een tegenstelling. Maar het leidt tot prachtige resultaten. Annemarie Geleijnse en Rineke van Houten tonen het succes van De Laatste Paling. Elke Borghs, Jan Crab en Philippe Debroey tonen hun bijzondere project Verazon (inclusief app!).
10.45 – 12.00 Samen sterk – Vlaams-Nederlands cross border onderzoek. Lars Bové en Bart Haeck (De Tijd) en Siem Eikelenboom en Gaby de Groot (FD) hielpen elkaar met doorgronden van belastingparadijzen. Ze leggen uit hoe nuttig samenwerken over de grens is.Moderator: Ides Debruyne (Journalismfund).
COMPUTERVAARDIGHEDEN VOOR IEDEREEN
Vrijdag 15 november
14.00 – 15.15 Data analyseren 1. Snel een top-tien maken, een gemiddelde of mediaan uitrekenen (wat was ook al weer het verschil?) en procentuele veranderingen opsporen met één druk op de knop. Dat kan met Excel. Jennifer LaFleur (CIR) laat het zien.
15.45 – 17.00 Location based applicaties zijn handig bij het zoeken naar een verhaal maar vooral als publicatietool. Welke verhalen kun je maken als de locatie van een nieuwsgebruiker ook onderdeel is van de productie? Wat kan je met een Smartwatch of sensoren? Hille van der Kaa toont 20 nieuwe technieken en gratis applicaties voor direct gebruik.
15.45 – 17.00 Je beste personenzoeker kan zomaar het Kadaster zijn. En wat zit er allemaal nog meer in dan namen? Onder meer twee uur gratis exclusieve toegang tot de databank van het kadaster (niet eerder vertoond) en behandeling van bijzondere journalistieke casuïstiek uit de afgelopen jaren. O.l.v. Marcel van Silfhout.
Zaterdag 16 november
09.00 – 10.15 : Data analyseren 2. De kracht van Excel komt pas écht aan het licht als we het programma data laten samenvoegen. Even een ‘draaitabelletje’ maken is geen struikelblok meer voor wie deze workshop heeft gevolgd. Jennifer LaFleur (CIR) laat het zien.
10.45 – 12.00 :Let’s get personal – Formeel is de personenzoeker van Facebook, alleen beschikbaar voor Amerikanen. Hoe krijg je als Belgische of Nederlandse journalist toegang? Henk van Ess laat je een netwerk van smartdrugdealers vinden, maar ook voetbalsupporters, bars waar rechercheurs graag komen of PvdA’ers die voor kernenergie zijn.
14.00 – 15.15 Undercover in sociale media – Hoe maak je binnen 24 uur contact met insiders uit de oli industrie? Hoe kom je in besloten groepen van experts? Wat mag juridisch wel en niet? Henk van Ess laat je het aan de hand van een geheime alter ego zien. (Noot: toegang alleen welkom als je onderschrijft dat de getoonde namen niet worden gepubliceerd!!).
VUL JE GEREEDSCHAPSKIST
Vrijdag 15 november
14.00 – 15.15 Beveilig je computer – Arno Reuser (Reuser’s Information Services) leert het doorgaans aan veiligheidsanalysten maar komt zijn kennis nu met journalisten delen. Een interactieve training vol tips om je elektronische werk als journalist zo veilig mogelijk te maken
Zaterdag 16 november
09.00 – 10.15 Wie tjilpt met wie? O.a. Wieneke van Vucht (VARA) laat zien hoe je netwerken in kaart brengt m.b.v. Twitter.
10.45 – 12.00 Data opschonen. GoogleRefine (tegenwoordig OpenRefine) is een buitengewoon krachtige tool om halfgestructureerde gegevens netjes te maken, spelling te uniformeren, dubbelingen te verwijderen, etc. Arlen Poort laat zien hoe het werkt.
14.00 – 15.15 Data verzamelen. Met een paar regeltjes code kun je informatie van een webpagina in een spreadsheet laten lopen. Peter Verweij (3DMedia) en Arlen Poort (NRC Handelsblad) nemen je mee in de wereld van Scrapen & Scripten, aan de hand van Google Spreadsheets, Google Drive, Outwit Hub en Scraperwiki.
DEMO’S VAN GRATIS SOFTWARE DIE IEDEREEN MOET HEBBEN
Vrijdag 15 november
14.00 – 15.15 Datavisualisatie met gratis Tools: Tableau Public is gratis en kan heel veel. Voor het eerst in Nederland en Vlaanderen een training, met Tableau’s eigen docent Maxime Marboeuf.
15.45 – 17.00 Datavisualisatie met gratis Tools: Jan-Willem van Rijn (Synergeo) toont hoe georgafische informatie tot mooie kaarten leidt. En allemaal met gratis software (o.a. GIS). Hij leerde het o.a. aan defensie en gemeenten, nu speciaal voor journalisten.
Zaterdag 16 november
09.00 – 10.15 Online gereedschapskist. Welke software en apps mag een speurder niet missen? Luuk Sengers doet een aanzet met aanweinsten van afgelopen jaar, en nodigt deelnemers uit hun Geheimtips te delen.
10.45 – 12.00 beeldresearch met AXE RESEARCH – Martijn Kleppe (Erasmus Universiteit) toont een nieuwe database voor het eenvoudig zoeken van beeldmateriaal en foto’s. Kom het proberen en geef je feedback.
14.00 – 15.15 Research the deep Web – Alan Pearce neemt je mee naar dat wat Google niet vind. Want het web is zoveel meer… Neem een USB-stick mee en leer en passant hoe je op dat diepe web geen sporen achterlaat!
DE VERHALEN VAN 2014
Vrijdag 15 november
14.00 – 15.15 : Onderzoek naar sport – Onderzoek FIFA en het WK voetbal
15.45 – 17.00 : Onderzoek naar sport – n.t.b.
Zaterdag 16 november
09.00 – 10.15 : Verkiezingsjaar 2014 – Gemeente, Regionaal, Federaal, Europees. Onderzoek in een paar minuten. Het succes en de valkuilen van fact checken in verkiezimgstijd. Hoe doe je het, wat levert het op?
09.00 – 10.15 : Verkiezingsjaar 2014 – Gemeente. Waar moeten journalisten komend jaar de verhalen zoeken? Experts wijzen op interessante ontwikkelingen in hun vakgebied Gemeentebeield, bezuinigingen en investeringen. Louis Dolmans, oud-lid Algemene Rekenkamer, onderzocht gemeenten voor de regionale rekenkamers. Moderator Boudwijn Warbroek.
10.45 – 12.00: Verkiezingsjaar 2014 – Gemeente, regionaal, federaal, Europees. volg het geld van Europa. Wat kan je als lokaal-regionaal-nationaal medium met de Europese verkiezingen? De geldstromen naar jouw verspreidingsgebied volgen! Brigitte Alfter laat de handigste databases zien en wijst je op de verhalen.
14.00 – 15.15 :Verkiezingsjaar 2014 – Gemeente, regionaal, federaal. Maak een eigen poll, in een handomdraai. Betrouwbare peilingen voor je eigen verspreidingsgebied.
EXPERT TRACK
Vrijdag 15 november
14.00 – 15.15 Waar moeten journalisten komend jaar de verhalen zoeken? Experts wijzen op interessante ontwikkelingen in hun vakgebied. Mark Deuze over journalistieke onderzoekstechnieken. Moderator: Nico Haasbroek
15.45 – 17.00 Waar moeten journalisten komend jaar de verhalen zoeken? Experts wijzen op interessante ontwikkelingen in hun vakgebied. Dennis Broeders (WRR) geeft een inkijk in overheid, technologie en beleid, cybersecurity en internettoegankelijkheid. Moderator Miro Lucassen.
Zaterdag 16 november
09.00 – 10.15 Waar moeten journalisten komend jaar de verhalen zoeken? Experts wijzen op interessante ontwikkelingen in hun vakgebied Gemeentebeield, bezuinigingen en investeringen. Louis Dolmans, oud-lid Algemene Rekenkamer, onderzocht gemeenten voor de regionale rekenkamers. Moderator Boudwijn Warbroek
10.45 – 12.00 Waar moeten journalisten komend jaar de verhalen zoeken? Experts wijzen op interessante ontwikkelingen in hun vakgebied. Onderzoek naar fraude, met Prof. Bob Hoogeboom. Moderator Arne van de Wal (Follow the Money).
14.00 – 15.15 Waar moeten journalisten komend jaar de verhalen zoeken? Experts wijzen op interessante ontwikkelingen in hun vakgebied. Gezondheidszorg en medische instellingen.
STORYTELLING
Vrijdag 15 november
14.00 – 15.15 Mayday, Mayday! Onderzoeken en verhalen vertellen in beeld. Bart Nijpels en Marco de Lange (KRO Reporter) geven antwoord op de vraag uit hoe je met anonieme bronnen en een stapel faxen een boeiend visueel verhaal vertelt. Breng je vragen en kom leren! Moderator Pim Peterse (Vara).
15.45 – 17.00 Verhalen uit het duister. Onderzoek naar inlichtingendiensten. Kristof Clerix en Huub Jaspers (Argos) laten zien hoe je de spanning vasthoudt.
Zaterdag 16 november
10.45 – 12.00 The story tells the facts, nieuwe ontwikkelingen in Story based Inquiry aan de hand van een nagelnieuw handboek. Met MARK LEE HUNTER
14.00 – 15.15 Reporting for story, and then telling the tale. Wall Street Journal’s Alan Cullinson fileert de lead, de spanningsboog en de verhaallijn, en laat zien hoe je een verhaal opbouwt: zin voor zin. In samenwerking met het Initiatief Narratieve Journalistiek Nederland.
VAARDIGHEDEN VOOR IEDEREEN
Vrijdag 15 november
10.30: KEY NOTE speech van Alan Pearce. Met spiedende overheden en bedrijven alomtegenwoordig moet iedere journalist iets weten van ‘cyber security’. Hoe ga je te werk, waar ben je nog veilig in cyberspace? Pearce geeft hier zijn inzichten en zal op zaterdag een concrete training geven.
14.00 – 15.15: Interviewen – De confrontatie deel 1. Luuk Sengers leert hoe je je voorbereidt op een interview dat op een confrontatie kan (en zal) uitlopen.
15.45 – 17.00 : Interviewen – De confrontatie deel 2. Na al het onderzoek wordt het tijd voor een confrontatie met de hoofdrolspeler(s). Interviewen met de floret als wapen, in plaats van de hakbijl. Frénk van der Linden deelt zijn strategie
Zaterdag 16 november
09.00 – 10.15 : Cijfers op de redactie – Hoe ga je om met statistieken uit een persbericht? Hoe voorkom je foute vergelijkingen? En hoe geef je context aan een willekeurig cijfer in een onderzoek? DICK VAN EIJK (NRC Handelsblad) laat het zien
09.00 – 10.15: To investigate or not to investigate? – JANNEKE DONKERLO neemt je mee bij de eerste stappen op onderzoekspad. Wat is geschikt voor een onderzoek, hoe baken je het af. Voorbereidend werk zonder te verzanden.
10.45 – 12.00: Jaarcijfers lezen PAULVAN DER CINGEL neemt je mee door een jaarverslag, laat zien waar de verhalen zittten en beantwoordt vragen ‘on the spot’. Neem je Jaarverslag mee en word wijzer.
14.00 – 15.15: Betrouwbaar, of niet? Er is een stroom aan nieuwe nieuwsbronnen; real time data, data sets, sociale media. Hille van der Kaa biedt een direct toepasbare handleiding bij het bepalen van de betrouwbaarheid van nieuws en bronnen, kijkt naar valkuilen en de validiteit van rapporten. Welke vragen moet je beantwoorden voor je iets gebruikt als bron?
FREELANCERS TRACK
Vrijdag 15 november
14.00 – 15.15 Nieuwe uitgevers voor onderzoeksjournalistiek – Bram Vermeer (Uitgeverij Oostenwind), Marcel van Silfhout en andere nieuwe uitgevers laten zien wat je zelf kunt, en waarin een (goede) uitgever meerwaarde kan hebben. Onder leiding van Jaco Boer.
Zaterdag 16 november
09.00 – 10.15 : samenwerken als freelancer. Het lijkt wellicht een tegenstelling. Maar het leidt tot prachtige resultaten. Annemarie Geleijnse en Rineke van Houten tonen het succes van De Laatste Paling. Elke Borghs, Jan Crab en Philippe Debroey tonen hun bijzondere project Verazon (inclusief app!)
10.45 – 12.00 : ‘Ronde tafel’ freelancers. Gelegenheid voor freelancers om (met de benen op tafel en de geesten open) ervaringen uit te wisselen en op zoek te gaan naar mogelijkheden om elkaar te versterken. Miro Lucassen zal zorgen dat iedereen aan bod komt.
14.00 – 15.15: Marketen van Onderzoeksjournalistiek: Hoe geef je je verhaal ‘benen’? Heb je een ‘PR’-strategie voor jezelf en/of je verhaal? Mark Briggs over freelancers en entrepreneurschap in de praktijk. Moderator Hannes Cattebeke (Knack).
EN VERDER NOG:
Donderdag 14 november
Van 10.00-17.00 uur extra trainingsdag Datajournalistiek met Jennifer La Fleur (Center for Investigative Reporting) en Hille van der Kaa (universiteit Tilburg). LET OP: beginnersklas uitverkocht, voor gevorderden Voertaal Engels. Apart aanmelden!
Vrijdag 15 november
13.00 – 13.45: LUNCHDEBAT: criticasters van binnen en buiten de journalistiek nemen de diersoort ‘onderzoeksjournalist’ onder de Loep. Een vrolijk debat onder leiding van Hugo Logtenberg (NRC Handelsblad). Gebouw G, openingszaal.
Zaterdag 16 november
10.30 – 12.15: LEGEBEKE LEGAAT: journalism in times of leaks, spyware and Snowden. Het Legebeke Legaat, opgericht ter nagedachtenis aan de in 2008 plotseling overleden onderzoeksjournalist Gerard Legebeke (Argos), biedt hier een eigen programma aan. Hoe gaan we om met een spiedende overheid, lekkende burgers en klokkenluiders met een missie? O.l.v. Chris Kijne discussiëren o.a. Corine de Vries (Volkskrant, Publeaks), Helene de Waal (verdacht van lekken bij AIVD) en enkele mysterie guests uit de wereld van overheidsbemoeienis en spyware. Locatie: Gebouw C, auditorium
10.45 -12.00: Ronde tafel Onderwijs Onderzoeksjournalistiek o.l.v. Gerard Smit (Hogeschool Utrecht). Opleidingen laten zien wat hun studenten zelf aan onderzoe doen, en kunnen in discussie over onderwijs in ‘Entrepreneurial journalism’ met Mark Briggs. Locatie zaal X 190
13.00 – 13.50 LUNCHDEBAT: De journalist als ondernemer. Mark Briggs (‘Entrepreneurial journalism’ en Journalism2.0) geeft zijn inzichten. Moeten we allemaal ‘een merk’ worden? Wat werkt eigenlijk wel en niet? En wat moeten redacties en mediahuizen met al die wijsheid? Hoogleraar Jeroen Smit (Rijksuniversiteit Groningen) ondervraagt Briggs op het scherpst van de hype.
HELE DAG: ATRIUM gebouw C Onthespot hackathon (studenten U Tilburg benatwoorden ter plaatse uw datavragen of bouwen een datasetje klaar voor gebruik. Kom met vragen!), spelen met drones en robotjes (studenten U Tilburg), boekenstand, Jaarboek ophalen.
