“De dag is al geslaagd, want u bent er!” Met deze woorden en een “geloofsbelijdenis” over waarom journalistiek zo belangrijk is opende RTLNieuws adjunct-hoofdredacteur Pieter Klein zaterdag 12 april de vierde editie van de VVOJ trainingsdag voor lokale en regionale journalisten. Voor een uitverkocht huis op de Hogeschool Utrecht herhaalde Klein nog eens de essentie van ieder journalistiek verhaal: “Je afvragen: Hoe zit dat?”
Alle journalistiek is een vorm van onderzoek, betoogde Klein, “mits fair en onafhankelijk. Wij hebben met ons werk, waar we dat ook doen, maar één doel: geef ons de feiten, boeiende feiten, onwelgevallige feiten. Opdat iedere burger zich een mening kan vormen.”
Klein brak een lans voor passie. “Alles begint met vragen stellen. Maar om door te gaan is passie nodig, bijterigheid. Mensen worden chagrijnig als je blijft vragen ‘Hoe zit het?’ Maar dan krijg ik er lol in, dan denk ik juist: ‘Wat een fijne vervelende stinkvraag!’”
En vervolgens gooide hij een serie van die vragen het publiek in. Hoe zit het eigenlijk? En klopt het wat men zegt? Wat is het belang van degene die het zegt? Wat is het bewijs? En wat staat er eigenlijk, wat staat er precies? Wat is de geschiedenis van dit dossier? Waarom staat het nu weer op de agenda? En wie bepaalt dat het daar op komt? Bruikbare vragen, of je nu in Smallingerland of bij Omroep Flevoland werkt.
Klein riep de ruim 75 aanwezige journalisten (afgereisd vanuit Vlaanderen tot Friesland) in elk geval op eens een Wob-verzoek in te dienen. “Ik ben een grote fan van de Wet Openbaarheid van Bestuur. Alleen al van het niet krijgen van informatie leer je veel. Verzin na deze dag allemaal één Wob-verzoek, het gaat bijna altijd om belastinggeld, dus je haalt er altijd een goed verhaal uit.”
“Er staat nooit op een agenda of in een stuk ‘Dit deugt niet en dat gaan we u dus lekker niet vertellen,’” sloot Klein zijn openingsspeech af. “Maar vraag je simpelweg af: wat is er gebeurd en welke vragen staan nog open? Wie heeft welke kennis om je verder te helpen, en follow the money.” Het zal niet altijd corruptie aan het licht brengen, of een wethouder doen sneuvelen. “Maar waar regels onduidelijk zijn, is er ruimte voor gesjoemel. En er is veel onduidelijk in dit land.”
Waarop de aanwezigen zich geïnspireerd richting collegezalen spoedden, voor een dag met 12 trainingen, een lunchlezing over de staat van de lokale journalistiek en een borrel. De voortgang is te volgen op Twitter, via #vvojregio.
