Arnold van Bruggen (1979), geboren op Texel vertrok naar de overkant om geschiedenis te studeren in Amsterdam. Hij wilde leraar worden, of documentairemaker. In 2009 maakte hij een film over zijn eiland, De Russenoorlog. Sindsdien houdt de Texelse Courant hem nauwlettend in de gaten. Lees je die krant niet? Dan ken je Arnold van The Sochi Project. Zo’n journalistiek project waarbij je denkt: waar haalt ie de tijd en het geld vandaan!
door Nina Blanken
Het is bijna komkommertijd, de tijd waarin freelancer Arnold van Bruggen het liefst zes weken de computer uit wil zetten, zijn telefoon wil vervangen voor een oude Nokia zonder internet, en dan de hort op, naar een fijn huisje aan een rivier of op Texel. Heel veel boeken lezen en plannen bedenken voor nieuwe projecten. Daar droomt hij al jaren over, maar de afgelopen zomers werkte hij als een dolle aan de boeken van The Sochi Project. Of, als dat even stil lag, verdiende hij geld met opdrachtklussen. The Sochi Project slokte vijf jaar lang alle tijd op, maar hij verdiende er vrijwel niets mee.
Ben je net zo’n goede ondernemer als dat je journalist bent?
‘Nee, financieel zijn wij’ – van journalistiek productiehuis Prospektor, daarover straks meer – ‘de eindjes aan elkaar aan het knopen. Maar van de tien jaar dat we nu bestaan, zijn we de laatste vijf jaar toch redelijk stabiel. Hopelijk worden de komende vijf jaren weer wat beter, dan kunnen we aan dingen als pensioenopbouw en verzekeringen beginnen.’
‘Zakelijk instinct is heel belangrijk voor freelancers. Veelzijdigheid ook, denk ik. Wij maken ook films in opdracht, altijd vanuit een documentaire werkwijze, maar lang niet altijd journalistiek-documentair verantwoord. Dat houdt ons boven water en daardoor kunnen we ons ook langdurige en slecht verdienende projecten veroorloven, die we het allerliefst doen.’
De siamese tweeling van Prospektor
Samen met studiegenoot Eefje Blankevoort richtte Arnold in 2004 Prospektor op, een journalistiek productiehuis waar verhalen worden verteld in woord en beeld.
Arnold: Eefje en ik maakten samen studiereizen en waren op een goed moment onafscheidelijk geworden. Ik vroeg haar mee te gaan met een humanitair transport naar Kosovo. Tijdens die reis maakten we de film Amsterdam-Kosovo, over de dilemma’s van ontwikkelingshulp. De film werd uitgezonden bij IKON, geselecteerd voor het Tribeca filmfestival in New York en Prospektor was geboren.
‘We worden gedreven door de wil om vrij en zelfstandig te zijn. We willen zo creatief mogelijk met de verhalen om kunnen springen, in de zin van: samenwerkingen zoeken, nieuwe technieken uitproberen, het ene moment een film maken en het andere moment een klassiek artikel schrijven of een boek.’
Hoe gaat Prospektor te werk?
Soms, zegt Arnold, beginnen we alleen aan een verhaal, soms vanuit een samenwerking, soms – zoals bij onze productie Hidden Wounds – begint het bij een lied, van dEUS in dit geval. En al die aanleidingen of gesprekken leiden vanzelf tot nieuwe ideeën. Voor welk medium we het verhaal willen maken, ligt vaak in het begin al vast, maar dan kunnen we nog alle kanten op schieten.
Een huidig project van Prospektor, Love Radio, begon als klassieke reportage voor NRC Next ONE, het magazine dat ze toen hadden. Nu is het opeens een interactief filmproject geworden, waar de makers spelen met fotografie, video en tekst. En The Sochi Project, daar zijn boeken en publicaties uit ontstaan die we van tevoren niet hadden kunnen bedenken. Die ontstonden bijvoorbeeld door externe vraag naar een goedkope tentoonstelling, of vanuit een zoektocht naar nieuwe manieren van financiering.
Wat was na Amsterdam-Kosovo jouw eerste echt grote project?
De Russenoorlog-documentaire over de wonderbaarlijk onbekende oorlogsgeschiedenis van Texel en de rare nasleep ervan op het eiland, vertelt de op Texel geboren documentairemaker. De klassieke weg met een producent en het mediafonds liep dood, het fonds zag er geen brood in. Toen ben ik alternatieve fondsen gaan aanschrijven en wist zo toch nog een ruime begroting bij elkaar te krijgen. Ik denk dat ik het eerste plan heb geschreven in 2005, maar pas in 2009 gingen we filmen. En nog later, in 2012, kwam de uitgebreide documentaire website derussenoorlog.nl online.
Hoe houd je dat vol?
‘Ik denk dat je altijd vasthoudend moet zijn met je plannen, altijd een backup-plan moet hebben, zowel wat betreft alternatieve financiering, maar ook een backup-plan om aan te werken als je hoofdplan op dat moment niet werkt, even rust, tijd en misschien wat reflectie nodig heeft.’
Voor rust en reflectie gaat Arnold zo vaak mogelijk naar Texel. ‘Dat is de plek waar ik ben opgegroeid en waar ik mijn gedachten het best tot rust kan laten komen, bij een wandeling door de duinen of over de Hoge Berg. Dan ontstaan de nieuwe ideeën en ontstaat de goede concentratie om in Amsterdam weer hard aan het werk te gaan.’
Arnold wil freelancers die de komende zomer geen project hebben lopen, aanraden te doen wat hij zelf wil doen: ‘telefoon uit, een goedkope, langdurige bestemming zoeken, heel veel lezen en jezelf laten inspireren. Volgens mij heb je dat in een creatief beroep echt nodig, anders brand je door.’
Dag van het Grote Verhaal
Na de zomer, op 19 september, zal Arnold nog veel meer vertellen over hoe hij te werk gaat, hoe hij zijn werk organiseert en hoe hij zijn grootse projecten financiert.
Met dank aan de Stichting Verhalende Journalistiek, waar dit artikel op 19 juni verscheen. Bekijk ook de andere verhalen in de serie Storyboard van de Stichting Verhalende Journalistiek
