Erg populair op de VVOJ Conferentie 2015 was deze dubbele sessie over de belangrijkste researchstappen die gezet moeten worden voor het schrijven van een persoons- of familiegeschiedenis. De sessie werd gegeven door Rob van Drie van het Centrum voor Familiegeschiedenissen en Eric Hennekam.
door Fabian de Bont
Heel basaal zoeken met Google, dat is het devies van Eric Hennekam. “Zoek je een dominee uit Zaltbommel, tik dan gewoon ‘lijst dominees’ in de zoekbalk. Je vindt gegarandeerd iets.”
Hennekam is onderzoeker en zoekspecialist met een grote liefde voor archieven. Hij doet onderzoek voor grote media als Nieuwsuur en de Volkskrant en is gastdocent Internetresearch bij masteropleidingen van verschillende universiteiten. In deze sessie geeft hij tips over het graven in familiegeschiedenissen. En meer.
“Begin altijd met literatuuronderzoek. Wat is er al uitgezocht? Dat is onvoorstelbaar belangrijk”, vertelt Hennekam. Altijd beginnen met de basisgegevens. Goede bronnen zijn kerkboeken, huwelijksakten, het bevolkingsregister en de burgerlijke stand. “Doop, trouw en begraven. Tik gewoon in je zoekbalk DTB en de plaatsnaam. Dan vind je al heel snel wat je zoekt.”
Daarna geeft hij advies over krantenarchieven. Daar is veel familiegeschiedenis te vinden. “Het grootste krantenarchief is Delpher, daarnaast zijn er nog 63 andere krantenarchieven. Het is jammer dat je als onderzoeker om zoveel plaatsen moet zoeken. Ze zijn te vinden via: http://erichennekam.blogspot.nl/2014/10/lijst-nederlandse-krantenarchieven.html of Google ‘krantenarchief ‘en <woonplaats>.
Hennekam raadt aan om je te verplaatsen in de persoon naar wie je zoekt – zogenaamde archiefvormers. Wat is er gebeurd en wie zijn er bij betrokken? Een goed voorbeeld: wie zijn er betrokken bij een brand? De gemeente, brandweer, verzekeringen, de krant, nutsbedrijven, bouw- en woningtoezicht – alles wordt gearchiveerd.
Tenslotte vertelt Hennekam over het ‘invisible web’. Negentig procent van de historische archieven zitten verstopt. De content van veel database kunnen niet door de spiders van zoekmachines gevonden worden. “Je moet dus naar de voorkant van de archiefsite zoeken. Ik google eerst zonder naam.” Hennekam geeft een aantal voorbeelden. “Wat als je een familielid zoekt die is geëmigreerd naar Australie? Typ dan in Google in database ‘emigratie Nederland Australië’ – dus nooit een familienaam gebruiken. “houd altijd rekening met het deep web.”
Handige sites voor archiefonderzoek
- wiewaswie.nl
- zoekakten.nl
- geneaknowhow.net
- search.be/nl/zoeken-naar-personen
- familysearch.org
- archiefzoeker.nl (Eigen site van Eric Hennekam)
- delpher.nl
- krantencatalogus.be
- gahetna.nl
- www.huygens.knaw.nl
- historici.nl
- https://sites.google.com/site/dmrussell/
- aldfaer.net
Lees hier het verslag van de sessie met Rob van Drie
Foto: Nina Slagmolen
