Het postgraduaat richt zich op mensen met een masterdiploma, ongeacht of ze een journalistieke achtergrond hebben, met als doel hen het vakgebied binnen te trekken. De opleiding kan daarbij rekenen op experten als Luuk Sengers, Evert de Vos, Kristof Clerix, Ine Renson en Maxie Eckert, die de studenten begeleiden op hun pad naar een toekomstige carrière in de lokale, regionale en internationale onderzoeksjournalistiek.
“Het is de meest complete onderzoeksjournalistieke opleiding in Vlaanderen”, zegt Ides Debruyne, directeur van Journalismfund Europe en één van de bezielers van de opleiding. “Wie de pijlers van de democratie sterk wil houden, moet investeren in onderwijs en journalistiek. Dat doen we met het postgraduaat”.
Investeren in onderzoeksjournalistiek
Volgens Debruyne heeft Vlaanderen dringend behoefte aan meer onderzoeksjournalisten, vooral van het type dat niet bang is om tegen schenen te schoppen. “We willen niet volgen wat mensen zeggen, maar kijken naar wat ze effectief doen. Dat kan via de WOB, archieven en andere manieren om informatie te vergaren. Dat is hetgene wat we studenten tijdens de opleiding willen bijbrengen.”
Ook op financieel vlak kan Vlaanderen een extra zetje gebruiken. “Dat blijkt opnieuw uit de resultaten van het VVOJ-onderzoek naar de staat van de onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen”, merkt Debruyne op. “De Nederlandse overheid pompt steeds meer geld in opleidingen via het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten. Ze erkent dat journalisten essentiële partners zijn om de democratie transparant te houden. In België wordt het belang hiervan ook erkend, maar helaas wordt er niet op dezelfde schaal in geïnvesteerd.”
Desondanks beseft Debruyne dat kritische journalistiek ook zijn prijs heeft. “Het brengt risico’s met zich mee, zoals tegenwerking, juridische uitdagingen en financiële obstakels. Ook SLAPP is alomtegenwoordig. Met het postgraduaat streven we ernaar om toekomstige onderzoekers zo goed mogelijk te wapenen tegen het mijnenveld dat de onderzoeksjournalistiek is.”
Het postgraduaat Internationale Researchjournalistiek bestaat ondertussen twintig jaar, wat maakt dat heel wat voormalige IRJ-studenten al hun weg vonden naar de onderzoeksjournalistiek. “Denk maar aan de factcheck desk van Knack, maar ook de research desks van de VRT, bij Apache, Gazet van Antwerpen, MO*. Sommigen gaan na de opleiding aan de slag bij onderzoeksteams van ngo’s”.
De IRJ-opleiding, waarvan de lessen wekelijks op dinsdag- en donderdagavond plaatsvinden, start in de laatste week van september. Inschrijven kan tot 1 oktober. Surf voor meer info naar https://www.thomasmore.be/opleidingen/postgraduaat/internationale-researchjournalistiek
Voormalige IRJ-studenten aan het woord
Pieter Stockmans (MO*): “Dankzij de IRJ-opleiding kreeg ik de kans om mijn werk te laten zien bij het Fonds Pascal Decroos, wat belangrijk was in functie van latere beursaanvragen als freelancer, en later als MO* redacteur. Binnen de opleiding deed ik ook mijn eerste ervaring op met langdurig en diepgaand journalistiek onderzoek in team. Daar kreeg ik bovendien de smaak te pakken en wist ik zeker: dit is wat ik wil doen. Ook bij mijn sollicitatie voor de functie van vaste redacteur bij MO*, een medium dat diepgaande journalistiek brengt, was het behalen van het postgraduaat zonder twijfel een belangrijke factor.
Brecht Castel (Knack): “Zonder IRJ had ik nooit de stap gezet naar de freelancejournalistiek. De opleiding bracht me het nodige duwtje in de rug en tegelijkertijd een realistisch beeld van wat ik kon verwachten. Gemakkelijk is het zelden, maar uiterst boeiend haast altijd.”
Esmeralda Borgo (Apache): “Tijdens de IRJ-opleiding deelden verschillende onderzoeksjournalisten hun kennis en ervaring. Al die verschillende invalshoeken leverden een zeer divers totaalbeeld op. Zo bouwde ik van bij de start aan een nieuw en uitgebreid netwerk van mensen die ik later nog zou kunnen contacteren.”
Ruben Brugnera (freelance): “Ik wilde aan de slag als onderzoeksjournalist, maar wist niet hoe. Tot ik op de website van de IRJ-opleiding belandde en er een nieuwe wereld voor mij openging. Zo zette ik niet alleen mijn eerste stappen in de onderzoeksjournalistiek, maar kreeg ik als begeleider ook de kans om andere studenten enthousiast te maken en te begeleiden.”
