De Loep, Longlist, Signalerend

Geen straf, maar wel een strafblad

Platform Investico, gepubliceerd in De Groene Amsterdammer en Trouw
Sophie Polm en Machteld Veen
Redactie

Sophie Polm en Machteld Veen hebben voor Investico onderzoek gedaan naar voorwaardelijke sepots. Het artikel is gepubliceerd in De Groene. Elk jaar krijgen ongeveer 10.000 mensen een brief van het Openbaar Ministerie waarin staat dat zij een voorwaardelijk sepot opgelegd krijgen. Dit is een soort ‘gele kaart’ voor verdachten van niet al te ernstige strafbare feiten. Wat er niet in de brief staat is dat een voorwaardelijk sepot een aantekening op het strafblad tot gevolg heeft, met vaak nare consequenties. Het is niet duidelijk hoe een voorwaardelijk sepot wordt onderbouwd en het is dus voor verdachten en hun advocaten niet te verifiëren.

Het onderzoek is vooral gebouwd op praktijkvoorbeelden en de structuren die daar onder liggen. Volgens de journalisten was het moeilijk om aan informatie te komen omdat er zo weinig bekend is over de manier waarop een voorwaardelijk sepot wordt opgelegd. Buiten het OM bleken maar weinig juristen bekend met het voorwaardelijk sepot. Uitgaand van de brieven aan de verdachten en eigen observaties zijn een aantal deskundigen geraadpleegd (hoogleraren, advocaten, juristen en oud-rechters). Ook medewerkers van het OM zijn geïnterviewd. De publicatie heeft voldoende boven water gehaald en heeft tot gevolg gehad dat de toezichthouder op het OM een onderzoek start en wordt een formulering in de brief aangepast. Hierover is een nieuwsbericht in Trouw geplaatst.

Gerelateerde artikelen

Op vrijdag 21 juni 2024 zijn op de Avond voor de Onderzoeksjournalistiek in Antwerpen de ASN Aanmoedigingsprijs 2023 en De Loep 2023 uitgereikt. Met deze prijzen viert de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ)  jaarlijks de beste onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.

Heineken beloofde kort na de Russische invasie van Oekraïne weg te gaan uit Rusland. De verhalen van FTM onthullen dat de bierbrouwer niet alleen stug door bleef brouwen, maar dat het bedrijf in Rusland sinds het begin van de oorlog 61 nieuwe producten heeft gelanceerd, de productie opschroefde en extra personeel aannam. Heineken dook in het gat dat merken die wel waren vertrokken, zoals Guinness en Coca Cola, achterlieten.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk