Navelstrengbloedstamcellen. Hoe krijg je zo’n woord in godsnaam in een titel? Het was de eerste gedachte die door mijn hoofd flitste toen ik het mailtje van Clea las, intussen bijna twee jaar geleden.
Clea Caulcutt is een Britse journaliste die in Frankrijk werkt. Om een reden die me nog steeds niet helemaal duidelijk is, had ze het plan opgevat om zich te verdiepen in de werking van private navelstrengbloedbanken. Via via was haar in Frankrijk ter ore gekomen dat de Belgische nieuwssite Apache wil investeren in onderzoeksjournalistiek. Weliswaar met meer goede wil dan centen, maar toch.
door Tom Cochez
Bovendien was ze op zoek naar een Nederlandstalige collega. De grootste Europese private navelstrengbloedbank Cryo-Save is het geesteskind van twee Vlamingen en het hoofdkantoor bevindt zich in het Nederlandse Zutphen. Dat leverde nogal wat Nederlandstalig bronnenmateriaal op. Google translate durft al eens dienstig zijn, maar met het feilloos inschatten van de finesses van de wetgeving die de erkenning van weefsel- en bloedbanken regelt, valt het vooralsnog tegen. Vandaar de zoektocht naar een Nederlandstalige collega.
Enkele maanden later zaten we een eerste keer samen op een Brussels terras. Clea had enkele afspraken geregeld met Franstalige wetenschappers in België en zelf had ik een verkennend vooronderzoek rond. Het kluwen aan uitgeprinte wetteksten en haastig neergekrabbelde notities op de terrastafel bracht ons al snel tot de enig mogelijke conclusie: hier lag voldoende stof bij elkaar voor een stevig onderzoeksverhaal.
Zeker, het waaierde nog alle kanten uit en er zou nog veel moeten worden uitgezocht. Maar er waren wel voldoende aanwijzingen en uitdagende pistes om verder te bouwen. Zo hadden we gepraat met wetenschappers die Cryo-Save – nota bene een beursgenoteerd bedrijf – zonder schroom omschreven als pure oplichterij. Er waren onverkwikkelijke verhalen over de stichters en hun lobbykanalen.
Er bleek ook iets niet koosjer met de erkenning van Cryo-Save en er waren duidelijke aanwijzingen dat het bedrijf discreet gesteund werd vanuit opus dei en het Vaticaan. De Heilige Stoel ziet in stamcellen afkomstig uit navelstrengbloed immers een geschikt alternatief voor de verketterde embryonale stamcellen.
Zaten we die namiddag te lang in de nazomerzon of is het gewoon goed om het enthousiasme af en toe de vrije loop te laten en alle argumenten om er toch maar niet aan te beginnen over boord te kieperen?
Aan houtsnijdende argumenten contra was er alleszins geen gebrek. Zo zou het onderzoek massa’s tijd, energie en geld kosten en van alle drie hadden we geen van beiden overschot.
En dan die fameuze navelstrengbloedstamcellen. Hoe schrijf je daarover een verhaal zonder je lezers weg te jagen en toch met voldoende respect voor alle wetenschappelijke nuances?
Zouden we niet verdwalen in de bijzonder technische materie? En was van Cryo-Save ook niet bekend dat ze wel heel snel zijn met het aanspannen van processen? Waarom zouden we ons al die potentiële miserie om de hals halen?
Tegenover al die rationele overpeinzingen stonden gelukkig ook een paar zekerheden.
Publicatie zou kunnen op Apache, op een manier zoals we het zelf graag wilden: compromisloos en gebruik makend van alle mogelijke troeven die online journalistiek vandaag biedt.
Er was ook een beurs bij het European Journalism Fund die onze reiskosten zou dekken zodat we er op zijn minst zelf geen geld aan zouden moeten toesteken.
Maar bovenal was er de overtuiging dat we op een goed verhaal zaten. Die overtuiging is en blijft onbetaalbaar. Soms moet een verhaal gewoon verteld worden, en dan vertel je het. Zo simpel is het. Al hebben we dan het woord navelstrengbloedstamcel zorgvuldig uit de titels geweerd.
Tom Cochez verwelkomt reacties op zijn verhaal. Reageren kan onderaan elk verslag, mits je ingelogd bent.
Meer weten? Lees hier Dossier Cryo-Save
