Het Europees Parlement heeft op woensdag 23 oktober j.l. een resolutie aangenomen waarin de vitale rol van onderzoeksjournalistiek bij het voorkomen en bestrijden van fraude, corruptie en georganiseerde criminaliteit wordt onderstreept. Naar aanleiding van een vorig jaar onder leiding van VVOJ-directeur Margo Smit uitgebrachte rapportage over journalistiek onderzoek naar fraude met EU-fondsen stelt het parlement dat deze belangrijke rol ondersteuning en bescherming verdient. Ook wordt het belang van projecten als ‘Offshore Leaks’ van het International Consortium of Investigative Journalists aangehaald.
In de uitgebreide resolutie doet het Europees Parlement aanbevelingen om fraude, corruptie en het witwassen van geld aan te pakken. Zich baserend op de studie in (toen nog) 27 EU-staten naar de rol van onderzoeksjournalistiek bij het constateren en openbaren van fraude met Europese fondsen zegt het parlement onder punt 66 dat het, ten behoeve van een efficiënte overheid die corruptie kan weerstaan, van mening is dat
“investigative journalists, as well as NGOs and academics, play a vital role in identifying instances of corruption, fraud and organised crime and that they can consequently be exposed to security threats; recalls that over a period of five years a total of 233 investigative reports have been published on cases of fraud related to the misuse of EU funds within the 27 Member States and considers that investigative journalism should benefit from appropriate resources; in particular, supports the actions of the Commission aimed at recognising the role of investigative journalism in the discovery and reporting of facts relating to serious criminal offences;”
Over ICIJ’s ‘Offshore Leaks’ project onderstreept het parlement
“that independent investigative journalism plays a vital role in exposing fraud, corruption and organised crime schemes as demonstrated in April 2013 through ‘Offshore leaks’ that disclosed details of 130 000 offshore accounts following years-long investigations by the International Consortium of Investigative Journalists together with 36 international newspapers; is of the opinion that investigative journalism reports represent a valuable source of information to be considered by OLAF and law enforcement or other relevant authorities in Member States;”
Het parlement spoort de lidstaten en Europese instituties aan de aanbevelingen uit deze resolutie te implementeren middels een actieplan voor de periode 2014-2019. In het plan dient de belangrijke rol van onderzoeksjournalistiek bij het identificeren van ‘serious crimes’ met zoveel woorden erkend te worden. Maar of de aanbevolen ondersteuning zich materialiseert is, gezien de ervaring uit het verleden met soortgelijke resoluties waarin het belang van onafhankelijke journalistiek werd aangehaald, nog allerminst een gelopen race.
Het gehele rapport uit 2012 kan hier worden nagelezen.
