Een interview wordt pas interessant als iemand moet nadenken over zijn antwoorden. Evert de Vos, redactiechef bij De Groene Amsterdammer, en Luuk Sengers, zelfstandig journalist, vertellen tijdens de workshop hoe je iemand zo ver krijgt te vertellen hoe het écht zit. Ze geven een aantal verfijnde trucs om het tweede verhaal te ontraadselen.
Door BOB VAN DER WAARDE
Het begint allemaal met doorvragen. Effectief doorvragen zorgt ervoor dat de geïnterviewde zelf gaat nadenken. Hij gaat dan voorbij de clichés. Daarbij spelen emoties, metacommunicatie, stiltes en feitenkennis een grote rol, maar soms juist ook domheid.
Emoties en situatie
Emotioneel geladen signaalwoorden borrelen dikwijls onbewust op. Herhaal deze woorden. Benoem bijvoorbeeld de emotie die iemand beleeft. “Ik zie dat het u raakt!”. Emoties vormen namelijk het klepje naar het geheugen. Men herinnert zich hoe het toen was. De geïnterviewde neemt je mee naar de situatie.
Uitdagen en metacommunicatie
Daag je gesprekspartner op het juiste moment uit. Neem een stelling in, stel een meerkeuzevraag en confronteer hem! Indien het interview niet loopt zoals je wilt, kun je dat soms maar beter aangeven tijdens het gesprek. Metacommunicatie trekt het gesprek buiten de kaders van het interview.
Kennis
Laat je gesprekspartner zien dat je over de benodigde kennis beschikt. Dit kan de interesse wekken bij de gesprekspartner en meer informatie uitlokken. Anderzijds is het soms ook goed om je dom voor te doen. Wellicht onderschat de gesprekspartner jou wel en geeft hij daardoor zeer interessante gegevens prijs.
Samenvatten en het nagesprek
Kort samenvatten leidt soms tot nieuwe informatie. “U bedoelt dus te zeggen..?”, “Nee, wat ik bedoel is…”. Ook tijdens het nagesprek kan er soms nog verrassend interessante informatie ter sprake komen. De spanning van het interview is er dan af. Ook simpelweg een stilte laten vallen is handig. Dit geeft mensen de ruimte zelf na te denken en verder te vertellen.
Herken het tweede verhaal
Het is niet alleen een zaak van doorvragen, maar ook die van herkenning. Negatieve emoties en herinneringen zoals angst, twijfel, ziektes en verlies kunnen een signaal zijn voor een tweede verhaal. Het aangeven van iemands belangen en motivaties kan ook een opening zijn.
Interviews
Tijdens de workshop worden drie ervaren journalisten naar voren geroepen om deze trucs in de praktijk te brengen. Sengers en de Vos zijn streng. Het toepassen van deze trucs blijkt niet zo makkelijk als het lijkt…
Meer weten over de training van Sengers en De Vos? Kijk dan hier.
