Daders zijn slachtoffers geworden. De Bulgaren die in 2013 groot in de media kwamen vanwege overduidelijke fraude met de kinderopvangtoeslag zijn inmiddels aangemerkt als slachtoffer van de heksenjacht van de Belastingdienst en ontvangen 30.000 euro compensatie. De kosten van de compensatieregeling lopen door het oprekken van de criteria inmiddels op tot 5,5 miljard euro, elf keer zoveel als oorspronkelijk begroot.
Frederiks boek ‘Zo hadden we het niet bedoeld’ waarin hij de toeslagenaffaire reconstrueert, verscheen begin vorig jaar. De Correspondent publiceerde het vervolg, Frederiks onderzoek naar de uit de hand gelopen compensatieregeling, in december.
Jesse Frederik hanteerde de klassieke onderzoeksaanpak. Hij las alle beleidsstukken, nam verslagen van Kamerdebatten door, bestudeerde brandbrieven van de Belastingdienst. Daaruit werd duidelijk dat het begrip ‘gedupeerde’ keer op keer is opgerekt. Daar moest onmin over zijn bij de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken, vermoedde Frederik al snel. Hij polste medewerkers van de Belastingdienst en het ministerie die bevestigden dat zijn vermoedens klopten en kreeg na veel aanhouden ambtenaren aan de praat die echt van de hoed en de rand weten. Met veel tijd en moeite wist hij deze publiciteitsmijdende personen ervan te overtuigen hem documenten te geven. Bijvoorbeeld een rapport van vertrouwenspersonen bij de Belastingdienst waarin staat dat meerdere medewerkers zich bij hen meldden met klachten over ‘overcompensatie’.