Dat de VVOJ-trainingsdag voor jongeren zo vol zou zitten, had Bart Thiesen (24) niet verwacht. Twee jaar terug, tijdens de VVOJ conferentie in Brussel, had de student journalistiek zich nog verbaasd over de afwezigheid van studenten. ‘Blijkbaar willen studenten toch onderzoek doen,’ zegt Thiesen nu de jongerendag binnen twee weken overboekt was.
‘Er waren er wel een aantal naar de conferentie in Brussel gekomen, maar het was bedroevend weinig,’ vertelt Thiesen aan VVOJ-webredacteur Rachel Levy. Die afwezigheid van studenten bij het grootste jaarlijkse Vlaams-Nederlandse evenement voor onderzoeksjournalisten, maar ook zijn eigen ervaring als student journalistiek aan de Hogeschool Utrecht, brachten Thiesen ertoe om het onderzoeksvak te gaan promoten onder beginnende journalisten.
‘Toen ik drie jaar terug met de opleiding begon, waren er 360 eerstejaars. In het tweede jaar was de helft daarvan afgevallen. Van de helft die over is, wil de meerderheid in de lichte journalistiek, zoals de Margriet of de Libelle.
Aanvankelijk vond ik het niveau van de opleiding ook teleurstellend. Nu ik derdejaars ben, lopen we stages en zie je dat terwijl de stages voor radio en televisie overvol zitten, er maar acht studenten zijn voor een stage onderzoeksredactie.’
Thiesen had vanaf het begin een voorkeur voor de onderzoeksjournalistiek, maar merkte dat er zowel in het curriculum als onder de studenten weinig aan aandacht voor was.
Toen het hem tijdens de VVOJ-conferentie in Brussel in 2008 opviel hoe weinig studenten er waren, besloot hij dat het tijd was voor actie.
Uit de verschillende brainstormsessies met Paul Schram, die net als hij journalistiek in Utrecht studeerde, en Paul Vereijken die de opleiding aan de Fontys Hogeschool in Tilburg volgde, ontstond uiteindelijk het gezamenlijke idee om aankomende journalisten te enthousiasmeren voor én bekwamen in het onderzoeksvak.
‘Aanvankelijk wilden we het heel groots aanpakken. We dachten aan een trainingsweekend waarbij we de deelnemers onder begeleiding van een doorgewinterde journalist onderzoek lieten doen. Dat zou uiteindelijk dan ook gepubliceerd worden in bestaande media. Maar omdat we niet zeker wisten of er echt animo voor ons idee zou zijn, wilden we toch voorzichtig beginnen.’
Uiteindelijk besloten de drie een trainingsdag te organiseren, waarbij deelnemers zich in korte tijd een aantal fundamentele onderzoeksvaardigheden konden eigen maken.
‘We rekenden op maximaal 25 deelnemers, maar inmiddels zitten we op 42 aanmeldingen. En sommige mensen mailden ons dat ze deze keer niet konden komen, maar heel graag een ander keer zouden willen meedoen.’
Dertig mensen worden er nu tot de eerste trainingsdag toegelaten op 27 februari aanstaande, ‘maar als het evenement inderdaad een succes blijkt, gaan we er zeker een vervolg aan geven zodat iedereen voor wie nu geen plaats is, wel de volgende keer kan komen,’ aldus Thiesen.
Thiesen vertelt dat hij en zijn mede-organisatoren al wel ideeën hebben om de trainingsdag voor beginnende journalisten continuïteit te geven, maar benadrukt dat ‘we het even van de evaluatie van deze eerste dag laten afhangen hoe we dat precies gaan invullen.’
Het oorspronkelijke idee, om een groep jonge journalisten een onderzoek te laten doen onder begeleiding van een ervaren collega, behoort ook nog tot de mogelijkheden.
‘We hebben in principe afspraken met een aantal media die wel geïnteresseerd in dit concept waren en bereid waren om eventuele onderzoeken te publiceren,’ vertelt Thiesen.
Tijdens de evaluatie van de trainingsdag zal ook worden gesproken over de leeftijdsgrens voor deelnemers, die nu is gezet op 25 jaar.
‘We hebben best wel wat vragen gehad van mensen die net wat ouder waren en graag wilden meedoen, maar het probleem is natuurlijk dat je ergens een grens moet stellen,’ aldus Thiesen.
Informatie over de trainingsdag wordt naderhand op de VVOJ-website gepubliceerd, evenals nieuws over een eventueel vervolg van het initiatief.
Voor meer informatie kun je mailen naar paul@paulvereijken.nl of jongeren@vvoj.org.
Zie ook eerdere publicaties over de trainingsdag.
De VVOJ presenteert op de eerste Regiomiddag in 2025: een podcast die de Vlaamse onderwereld induikt, een succesvolle Vlaams- Nederlandse journalistieke samenwerking, een kersvers Brabants nieuwsplatform en 10 tips voor AI Tools.