De Loep, Longlist

Missie Afghanistan – De hel van Kabul

Zembla
Marco de Lange, Bart Nijpels, David van der Wilde
Redactie

Wanneer in augustus de Taliban aan de poorten van Kabul rammelen, blijkt Nederland volstrekt onvoorbereid te zijn. Zembla reconstrueerde  de gebeurtenissen, aan de hand van gesprekken met betrokkenen in Afghanistan en Nederland, honderden overheidsdocumenten en niet eerder vertoonde beelden van Nederlandse Special Forces.

Uit het  onderzoek blijkt dat de Nederlandse ambassade het gevaar zag aankomen maar dat Den Haag de herhaalde roep om hulp onvoldoende serieus nam. Militaire ondersteuning bleef uit. Buitenlandse Zaken was  onvoorbereid en onderbemand. Het gevolg was dat mensen op pas moesten door de levensbedreigende chaos van Kabul naar de luchthaven, waar zijn stuitten op de dichte poorten. Velen konden zo hun evacuatievlucht niet halen.

Het onderzoek  laat zien dat, eerder dan het ministerie, Nederlandse vrijwilligers in actie komen om evacuées in veiligheid te brengen. Uiteindelijk worden ook studenten van Defensie inzet. Ze verwachten broodjes te gaan smeren maar zetten eigenhandig een logistiek netwerk op en begeleiden evacuées naar de luchthaven. Het gevaar ligt permanent op de loer. Dat blijkt wanneer de studenten direct in contact komen met de Taliban.

De uitzending geeft een indringend beeld van de chaotische evaluatie, ook omdat de gestrande Nederlanders (met een Afghaanse achtergrond) de makers foto’s en filmpjes gaveb die ze ten tijde van de evacuatie hadden gemaakt. Zo kwam de chaos, onzekerheid en doodsnood waarin ze verkeerden voor de dichtbij. Ook is er veel gebruik gemaakt van kaarten en graphics met pinpoints waar mensen zich bevonden.  Zo ontstond een nauwgezette reconstructie met exacte locaties en tijdstippen.

Gerelateerde artikelen

Op vrijdag 21 juni 2024 zijn op de Avond voor de Onderzoeksjournalistiek in Antwerpen de ASN Aanmoedigingsprijs 2023 en De Loep 2023 uitgereikt. Met deze prijzen viert de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ)  jaarlijks de beste onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.

Heineken beloofde kort na de Russische invasie van Oekraïne weg te gaan uit Rusland. De verhalen van FTM onthullen dat de bierbrouwer niet alleen stug door bleef brouwen, maar dat het bedrijf in Rusland sinds het begin van de oorlog 61 nieuwe producten heeft gelanceerd, de productie opschroefde en extra personeel aannam. Heineken dook in het gat dat merken die wel waren vertrokken, zoals Guinness en Coca Cola, achterlieten.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk