De jury citeert in haar rapport de Amerikaanse onderzoeksjournalist Noreen Malone over de opdracht voor de journalistiek: ‘To comfort the afflicted and to afflict the comfortable’: zorg dragen voor slachtoffers en daders ter verantwoording roepen. ‘Als Noreen Malone dit jaar in de Loep-jury had gezeten, was ze een gelukkige journaliste geweest’, aldus de jury. ‘Want de 188 ingezonden producties – dertig Vlaamse, 158 Nederlandse – ademden wel héél uitdrukkelijk de sfeer uit van het ter verantwoording roepen van politiek, economisch of maatschappelijk machtigen, van beleidsverantwoordelijken en beleidsuitvoerders, kortom: van “the comfortable”.’ De jury stelde verder dat in toenemende mate er ook sprake is van het zorgdragen voor slachtoffers – een opdracht die in de journalistiek nieuwer is en waarmee minder ervaring is, maar die wel degelijk van belang is.
Winnende producties
De winnaar in de categorie Signalerende onderzoeksjournalistiek is Mirjam de Rijk met de serie ‘Help, het kapitaal neemt ons over’, in De Groene Amsterdammer. De jury was overdonderd door deze serie. Zelfs juryleden die zelf expert zijn op een van de beschreven vakgebieden, kregen feiten en inzichten aangereikt die ze nog niet kenden. ‘Zeer coherent en een enorme krachtsinspanning’, was een conclusie. En: ‘Een onderwerp waar iedereen een mening over heeft, maar waarvoor bij uitstek deze serie de feiten en cijfers aanlevert’.
De Loep in de categorie Opsporende onderzoeksjournalistiek ging naar Anouk Kootstra, Belia Heilbron, Sümeyye Ersoy, Salwa van der Gaag, Merijn van Nuland en Bas Belleman met ‘De fraudejacht van DUO’, voor Investico in samenwerking met NOSop3, Trouw, De Groene Amsterdammer en het Hoger Onderwijs Persbureau. De jury vindt het verhaal ‘ontluisterend’ en ‘boosmakend’ en is onder de indruk van de zorgvuldige onderzoeksmethode en de goed onderbouwde, spijkerharde conclusie. Ze prijst de journalistieke samenwerking waarmee alle relevante doelgroepen zijn bereikt en de verantwoordelijken in de politiek en het bestuur in de verdediging zijn gedrukt.
De winnaars in de categorie Controlerende onderzoeksjournalistiek zijn Tobe Steel, Wim Van de Velden, Dieter Dujardin en David Adriaen met ‘Reconstructie van een mislukte kernuitstap’ voor De Tijd. ‘Als ik journalistiek les zou geven, zou dit een voorbeeld zijn voor een reconstructie’, stelt een lid van de jury. En: ‘Een zeer grondige, complexe tijdlijn van een politiek topdossier in Vlaanderen.’ En weer een ander: ‘Zeldzaam voor Vlaanderen; materie die eigenlijk te complex is wordt toch in een begrijpelijk verhaal gegoten.’
De ASN Aanmoedigingsprijs, bedoeld voor talent in leeftijden tot en met 30 jaar, ging naar Matthijs van Dam van Trouw met ‘84 uur per week werken, ook bij ziekte. Dit is Qatar na het WK’. ‘Ontluisterend en met veel diepgang en gelaagdheid’, oordeelt de jury. En: ‘Een simpele journalistieke vraag die straf is uitgewerkt, tegen de spin van de FIFA in. Een onderwerp van groot maatschappelijk belang, kortom, dat veel andere media ten onrechte hebben laten zitten.’
De winnaars van de Loep krijgen naast een Loep-beeldje een geldbedrag van € 1.500 dat afkomstig is uit de contributies van leden. Het is daarmee met recht een prijs van en voor onderzoeksjournalisten.
Alle genomineerden kregen van Joëlle Terburg, directeur-bestuurder van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten, een VVOJ Masterclass aangeboden.
Loep-jury
Een onafhankelijke vakjury beoordeelt de inzendingen voor De Loep. De jury staat onder voorzitterschap van Gie Goris. De jury bestaat verder uit: Joga Brouwers, Hansje van de Beek, Ruben Brugnera, Jeroen Trommelen, Bijou van der Borst, Karlijn Saris, Samira Ataei en Erik Raspoet. Eén lid nam na vijf jaar afscheid van de jury en werd bedankt voor haar inzet: Joga Brouwers.
Foto’s
Alle foto’s van de Loepuitreiking staan hier. De foto’s zijn gemaakt door Kevin Faingnaert. Fotootje gebruiken? Leuk, vermeld wel de VVOJ én de fotograaf.
