Nieuws

Toelichting aanstelling Bijzonder Hoogleraar Onderzoeksjournalistiek

2tone_hoogleraar

De aanstelling van Nikki Sterkenburg als Bijzonder Hoogleraar Onderzoeksjournalistiek heeft de afgelopen dagen binnen de Nederlandse media vragen en reacties opgeroepen. Die gaan over het feit dat ze deeltijds voor een Nederlandse overheidsorganisatie werkt (NCTV) en daarnaast als academicus onderzoek zal doen naar het vak van de onderzoeksjournalistiek. De VVOJ – tevens initiatiefnemer van de leerstoel – wil volledig transparant zijn over de aanstelling om daarmee mogelijke misverstanden uit te klaren.

Een zicht op de rolverdeling en het proces – wie doet wat – is daarbij belangrijk:

 

  • De Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ): De VVOJ is de initiatiefnemer van de leerstoel en heeft er de financiering voor geworven.
  • De benoemingsadviescommissie (BAC): is ingesteld door de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en is als enige bevoegd om de hoogleraar te werven en benoemen. In de BAC zetelen mensen uit de faculteit journalistiek, de academische wereld en enkele onderzoeksjournalisten (onder wie een VVOJ-bestuurslid).
  • De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Onderzoeksjournalistiek (SWOO): Deze stichting is opgericht om de financiering van de leerstoel te beheren en treedt op als werkgever van de hoogleraar. In het bestuur zetelen onafhankelijke leden en drie onderzoeksjournalisten.
  • College van Curatoren: Dit college is ingesteld door de SWOO en heeft als taak te controleren dat de garantie van wetenschappelijke vrijheid en onafhankelijkheid gewaarborgd blijft. Daarin zetelen vertegenwoordigers van de VU, VVOJ en financiers van de leerstoel. Dit college moet ook goedkeuring geven aan en toezien op het onderzoeksplan van de hoogleraar.

Uit de aanwervingsprocedure binnen de BAC is Nikki Sterkenburg er als sterkste kandidaat uitgekomen voor de functie van hoogleraar, wat een wetenschappelijk academische functie is, geen journalistieke. De bijzonder hoogleraar zal zelf geen onderzoeksjournalistiek bedrijven maar academisch onderzoek doen naar het vak van de onderzoeksjournalistiek.

Nikki Sterkenburgs andere activiteiten bij de NCTV en mogelijke bezwaren daarover zijn binnen de BAC uitgebreid aan bod gekomen. Daarover zijn duidelijke afspraken gemaakt tussen haar en de Vrije Universteit Amsterdam. Daarnaast heeft de NCTV schriftelijk de garantie gegeven haar wetenschappelijke onafhankelijkheid te waarborgen. Het College van Curatoren ziet daarop toe.

De VVOJ staat open voor een gesprek met iedereen die daar nog vragen over heeft.

Gerelateerde artikelen

Per 1 december 2024 is Nikki Sterkenburg (1984) benoemd tot bijzonder hoogleraar op de nieuwe leerstoel onderzoeksjournalistiek aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Als hoogleraar gaat zij twee dagen in de week wetenschappelijk onderzoek doen naar de democratische relevantie van onderzoeksjournalistiek. Daarbij is het de ambitie om met deze onderzoeksresultaten de journalistieke praktijk verder te verstevigen en te verankeren. Aan de leerstoel wordt een onderzoeksgroep verbonden met buitenpromovendi, die in de gelegenheid worden gesteld om te promoveren naast hun onderzoeksjournalistieke werk.

De lokale journalistiek stond centraal op de 5e Regiomiddag van de VVOJ in Arnhem. De middag liet zien hoe belangrijk individuele initiatieven zijn voor lokaal nieuws, zoals die van Patrick Arink (Arnhemsche Courant) en Marc van der Woude (Edese Vos). De mogelijkheden en onmogelijkheden van AI blijft een belangrijk aandachtspunt voor journalisten, zoals Jessy de Cooker toelichtte. Gep Leeflang ging in op het journalistieke ambacht.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk