Wet open overheid voor journalisten
Op grond van de Wet open overheid (Woo) heeft iedereen het recht om een informatieverzoek in te dienen bij alle Nederlandse overheden. Dat noemen we een Woo-verzoek.
Driekwart van de Woo-verzoeken (verzoek om openbaarmaking van documenten op grond van de Wet open overheid) die bij de ministeries in behandeling zijn, bevindt zich ver over de wettelijke termijnen. Van de 759 verzoeken die medio juni bij de ministeries lagen, waren er 575 al (veel) langer dan zes weken binnen. Zes weken is de termijn waarbinnen een besluit moet worden genomen over een Woo-verzoek. Tot 1 mei heetten deze aanvragen nog Wob-verzoeken.
Bizar Wob-onderzoek sleept ruim drie jaar
Gaat er iets veranderen aan het weigeren van persoonlijke beleidsopvattingen nu op 1 mei de Wet open overheid in werking is getreden? Premier Rutte suggereerde vorig jaar in het toeslagenschandaal het overboord gooien van die weigergrond, waarop minister Ollongren in een Kamerbrief dat zodanig nuanceerde dat geleerden nu verschillend schijnen te denken over de betekenis van haar uitleg. Onder de Wob werd de persoonlijke beleidsopvatting nogal eens ingezet als een bestuursorgaan iets niet naar buiten wilde hebben. Zoals in dit buitengewoon bizarre en langdurige Wob-onderzoek.
De VVOJ zet de tien voor journalisten belangrijkste verschillen tussen de Wob en Woo op een rijtje. Waar moet je straks op letten als je gebruik maakt van de Woo?
“Ondraaglijk traag”. Dat is de titel – en het oordeel – van een onderzoek naar de toepassing van de Wet openbaarheid van bestuur door de rijksoverheid. De Open State Foundation en het Instituut Maatschappelijke Innovatie bestudeerden bijna duizend Wob-verzoeken die tussen oktober 2020 en september 2021 door de rijksoverheid werden afgehandeld.
De Wob verdwijnt per 1 mei en wordt vervangen door de WOO, de Wet Open Overheid. In het eerste VVOJ Café van dit jaar komt Annemarie Drahmann, universitair hoofddocent bestuursrecht aan de Universiteit Leiden, vertellen wat er verandert met de nieuwe wet.
Wat heb jij nodig om beter te kunnen wobben? Zou je wel eens willen overleggen met collega-journalisten, of zie je meer in een database met alle bestuursorganen? Of een tool om je Wob-verzoeken te beheren?
Woo-verzoek indienen? Gebruik de Woo-generator!
Op 12 november 2020 lanceerde de VVOJ een generator waarmee je in drie stappen een Woo-verzoek kan genereren. De generator geeft informatie, laat zien wat de mogelijkheden zijn en zorgt ervoor dat je niks van wat belangrijk is vergeet.