Succesverhalen
Een politiek akkoord over de sluiting van de Belgische kerncentrales maakte de weg vrij voor de vorming van de regering De Croo in september 2020. Toen al speelde de vraag: zal energieminister Tinne Van der Straeten van de politieke partij Groen er in slagen om de kerncentrales definitief stil te leggen? De Russische inval in Oekraïne zette alles op zijn kop en eind 2021 werd duidelijk dat de regering de knoop niet zou doorhakken. De Tijd volgde drie jaar lang verschillende sleutelspelers. Tobe Steel, Wim Van de Velden, Dieter Dujardin en David Adriaen reconstrueerden in een drieluik hoe de kernuitstap op de valreep werd teruggedraaid.
Algemene Ledenvergadering van de VVOJ. Neem deel op 27 mei 2024 om 20.00 via Google Meet. Jouw aanwezigheid en betrokkenheid zijn belangrijk voor de VVOJ.
Het verbouwen van soja in Brazilië en het vervoer ervan naar Europa leveren immense problemen op. Ine Renson maakte hierover een artikelenreeks voor De Standaard die de titel ‘conflictsoja’ meekreeg. Onze vlees- en zuivelindustrie draaien op soja, de boon die is uitgegroeid tot hét krachtvoer om varkens, kippen en koeien snel te doen groeien. Internationale sojahandelaars zoals Cargill en Bunge, de voedingsindustrie en onze supermarkten beweren dat ze verantwoorde soja gebruiken. Dat blijkt niet zo te zijn. Ondoorzichtige aanvoerketens en fraude met eigendomstitels verhullen de werkelijke afkomst van de soja die we invoeren. De reeks verhalen volgt de sojaroute van de plantages in de Amazone en de Cerrado tot op onze keukentafel.
EenVandaag maakte in 2023 drie reportages over de Kooksgasfabriek 2 van Tata Steel, verreweg de vervuilendste installatie op het terrein van de staalproducent. Onderzoek van de redactie toonde aan dat de kooksoven door installatiefouten in 1972 kankerverwekkende polycyclische koolwaterstoffen (PAK’s) lekt. Dat de lucht in Wijk aan Zee verontrustend hoge concentraties PAK’s bevat is al vijftig jaar bekend, blijkt uit een verdwenen onderzoeksrapport uit 1975 dat de journalisten boven water haalden. Tata wil de lekkende fabriek nog vijf jaar openhouden, terwijl medisch onderzoek in Pitssburgh laat zien dat sluiting van een kooksoven de gezondheid van omwonenden al binnen enkele maanden verbetert.
Het opsporingssysteem dat studiebeurzenverstrekker DUO hanteert rammelt en wijst als gevolg uitzonderlijk veel studenten met een migratieachtergrond aan als fraudeur, blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Investico, Trouw, De Groene Amsterdammer, het Hoger Onderwijs Persbureau en NOSop3. De risicoindicatoren waarmee het algoritme is gevoed zijn niet wetenschappelijk onderbouwd en de controleurs die huisbezoeken afleggen om vast te stellen of een student met een uitwonendenbeurs op het opgegeven adres woont, zijn vaak bevooroordeeld. De minister van Onderwijs heeft het opsporingssysteem na publicatie van het onderzoek onmiddellijk stilgelegd en heeft inmiddels zijn excuses aangeboden voor de indirecte discriminatie.
Al jaren stelt Claessen Tankcleaning in Venlo medewerkers bloot aan kankerverwekkende dampen en laat het reinigingsbedrijf schadelijke stoffen de Maas in stromen. Politie, OM, de Arbeidsinspectie en de omgevingsdienst zijn al ruim drie jaar op de hoogte, maar grijpen nauwelijks in. De gemeente Venlo zegt te lang te hebben geloofd in de goede intenties van het bedrijf. Na het NRC onderzoek door Karlijn Kuijpers werd een dwangsom opgelegd die weer werd ingetrokken toen het bedrijf een reinigingsmachine repareerde.
Merijn Rengers en Jet Schouten van NRC onderzochten met twee Amerikaanse nieuwspartners een jaar lang de neergang van Philips en ontdekten duizenden verzwegen meldingen van sterfgevallen, zeldzame ziektes en ondeugdelijke beademings- en apneuapparaten. Ze reconstrueerden hoe de aankoop van het Amerikaanse bedrijf Respironics in 2008, de grootste overname die Philips ooit deed, uiteindelijk leidde tot de grootste terugroepactie van medische hulpmiddelen in de Verenigde Staten in de recente geschiedenis.
Jeroen Groot en Jasper Been van Het Financieele Dagblad ontdekten dat Rabobank honderden leningen verstrekte aan Braziliaanse boeren die door de nationale milieuautoriteit zijn aangemerkt als illegale ontbossers. Dit terwijl de bank zegt een ‘nultolerantiebeleid’ tegen illegale ontbossing te hanteren. De journalisten vergeleken informatie over tienduizenden leningen aan Braziliaanse boeren met een register van milieuovertredingen van de federale milieuautoriteit Ibama en deden onderzoek ter plaatse. Rabobank ontkende niet de leningen te verstrekken, maar zei de Ibama bevindingen anders te waarderen. Op individuele gevallen wilde de bank niet ingaan. De FD productie biedt overtuigende aanwijzingen voor een directe betrokkenheid van Rabobank bij illegale ontbossers.
Piet Depuydt en Nicolas Keszei van De Tijd brachten als eerste het nieuws dat er illegale afspraken waren gemaakt tussen de krantendistribiteurs Bpost, PPP en de uitgevers DPG Media en Mediahuis. Uit een reconstructie in drie achtergrondverhalen blijkt hoe Bpost alles in het werk stelde om het felbegeerde krantencontract binnen te halen. De overheid subsidieert de bezorging van karanten met 170 miljoen euro per jaar. Het nieuws beheerste wekenlang de actualiteit. Het zorgde ervoor dat de mededingingsautoriteit en het parket een onderzoek opstartten. Het bracht ook een politieke discussie op gang over het nut en de hoogte van de subsidie die elk jaar wordt toegekend voor de verdeling van kranten en magazines.
In de ‘PFAS-doofpot’ onthult Zembla op basis van honderden interne bedrijfsdocumenten dat PFAS-producenten Dupont (later Chemours) en 3M al decennia weet dat de PFAS die zij gebruikten gevaarlijk zijn en grootschalig in het milieu terechtkomen. Uit vertrouwelijke memo’s, vergaderverslagen en handgeschreven notities blijkt dat de industrie al vanaf begin jaren zestig op de hoogte is van de risico’s, maar dat Dupont vooral bezig is om aansprakelijkheid te vermijden en winst te blijven maken.
Lost in Europe leverde – samen met regionale media – bewijs dat Nederland in noodopvanglocaties stelselmatig de rechten van vluchtelingenkinderen schendt. Jongeren moeten veelvuldig verhuizen, gaan maandenlang niet naar school, er is geen dagbesteding en onvoldoende medische hulp. Snel ingehuurde ZZP-begeleiders zijn ongekwalificeerd. Het leidt tot vechtpartijen. Jongeren hangen ’s nachts buiten, de nachtdienst slaapt. Terwijl onbegeleide minderjarigen volgens het kinderrechtenverdrag juist extra beschermd moeten worden.
Het is niet eenvoudig om belangenvermenging, té nauwe banden of corruptie te bewijzen, om het vast te leggen of te filmen. Daarom besloot de redactie van Pano om vooral een beeld te schetsen van de sfeer in Knokke-Heist, de manier van werken, de politieke cultuur, de vriendjespolitiek, de druk van de vastgoedsector, het wheelen en dealen, zonder noodzakelijkerwijs een echte smoking gun of harde bewijzen van strafbare feiten te moeten vinden.
